انعطافپذیری: طراحی باید به سازمان اجازه دهد که ا نطباقپذیر و سازگار باشد.
نوآوری: طراحی باید این امکات را به کارکنان بدهد که در حل مشکلات مشتریان خلاق باشند.
نفوذپذیری: طراحی باید قادر باشد ایدههای جدید را وارد و در سرتاسر سازمان منتشر کند. بعبارت دیگر سازمان را قادر به یادگیری کند.
کارآیی: طراحی باید به سازمان اجازه دهد که به صرفهجویی در مقیاس و استفاده مجدد منابع در جای مناسب بپردازد.
اجرا: طراحی باید از طریق روان کردن فعالیت و حذف مقاومت فرساینده گروهها موجب فراهم شدن تسهیلات اجرا گردد.
خود انگیختگی: طراحی باید به سازمان اجازه دهد بطور پویا در هماهنگی با تغییرات محیطی درگیر شود، که سازماندهی مجدد ذاتیگفته می شود.
مسئولیت: طراحی باید معین کند که چه کسی مسئول چه چیزی میباشد.
اختیار: طراحی باید بصورت روشن مشخص کند که چه کسی اختیار تصمیمگیری را دارد.
کنترل: طراحی باید به خودی خود با نیاز به کنترل، متعادل باشد (بور و جینر[۱۴۴]، ۱۹۸۸).
ابزارها: سختافزارها، نرمافزار، داده
داده:
شامل ارقام، نمودارهای گرافیکی، متن، تصاویر ساکن، متحرک و صدا میباشد. دادهها در بسیاری از رسانههای غیر دیجیتالی به وجود میآیند و هرآنچه که قابلیت تبدیل به شکل دیجیتال باشد داده محسوب میشود. دادهها در شکل دیجیتالی بوسیله زبان ماشین بصورت ترکیب ۱ و ۰ ارائه میگردند. دادهها هنگامی به اطلاعات تبدیل میشوند که بخوبی تحلیل و تفسیر شوند که این در واقع هستی بخشیدن به آنها است (کش و همکاران[۱۴۵]، ۱۹۹۳).
سختافزار:
سیستمهای کامپیوتری از نظر اندازه و سرعت به چهار طبقه دستهبندی میشوند. ۱-میکروکامپیوترها،
۲-کامپیوترهای کوچک، ۳-کامپیوترهای بزرگ، ۴-ابرکامپیوترها. شرکتهای محدودی منابع و تخصص لازم برای کسب واداره ابرکامپیوترها را دارند چرا که خیلی سریع و گران هستند. کامپیوترهای بزرگ سیستمهای بزرگی هستند که در شرکتهای بزرگ برای پایگاه دادهها وکارپردازش بکار گرفته میشوند. کامپیوترهای کوچک کامپیوترهایی که اندازه متوسطی دارند و کار پایگاه دادهها و پردازش را انجام داده یا محاسبات یا قابلیتهای خاصی را انجام میدهند. میکروکامپیوترها درسالهای ۱۹۸۰ در بیشتر کارها بکار گرفته شدند و بیشتر به منظورکاربردهای بهرهوری نیروی کار مورد استفاده قرار گرفت مانند(پردازش کلمات، صفحات گسترده) (کش و همکاران ۱۹۹۳).
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
نرمافزار:
وسایل کامپیوتری از طریق نرمافزارها هدایت میشوند که مجموعهای از دستورالعملهای است که به زبان ماشین ترجمه میشوند (زنجیرهای از صفرو یک که حالتهای خاموش و روشن را به وجود میآورند) (کش و همکاران ۱۹۹۳).
تکامل تکنولوژی اطلاعات
تکامل تکنولوژی اطلاعات در شکل زیر نشان داده شده است. مدیریت سطح اول نوعا با مشکلات کاملا مشخص و تعریف شده درباره مباحث عملی و اتفاقات گذشته در ارتباط هستند. مدیریت ارشد، معاملات و دادو ستدها را غالبا با عدم اطمینان، موارد مبهم در کنار هم قرار داده و مقایسه میکند مانند؛ استراتژی و طرحریزی. همانطور که پیچیدگی سیستمهای مبتنی بر تکنولوژی افزایش پیدا میکند، استفاده و بهرهگیری از آنها به منظور حمایت موثر از تصمیمگیری مدیریت ارشد در مورد مشکلات نامعین و پیچیده نیز رشد مییابد (دفت[۱۴۶]، ۱۳۸۸).
شکل ۲-۷): تکامل کارکردهای سازمانی تکنولوژی اطلاعات
(دفت، ۱۳۸۸)
سیر تطور تکنولوژی اطلاعات
سیر تطور تکنولوژی اطلاعات را به سه دوره تقسیم کردهاند.
دوره پردازش اطلاعات
در سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ کامپیوترهای بزرگ جایگزین گروه بیشماری از کارکنان دفتری در پردازش مطالبات بیمه، ثبت محاسبات و دیگر بخشها شدند. به منظور تسخیر صرفهجویی در مقیاس بر حسب چرخه ماشین، ذخیره کردن، برنامهریزی کارکنان، توسعه کاربردی و عملیات پردازش دادهها و برنامهریزی نوعا به صورت متمرکز انجام میگرفت. سیستمهای اطلاعات مدیریت دادههایی را که مورد استفاده قرار میگرفت بصورت گزارشی که به مدیران در امر نظارت واحدهای کار کمک میکند تبدیل میکردند. آنها ضرورتا همه اطلاعاتی را که مدیران میخواستند یا تمایل داشتند را تولید نکردند. سیستمهای حمایت از تصمیم به مدیران انعطافپذیری بیشتری دادند تا به اطلاعاتی که برای کنترل لازم داشتند دسترسی پیدا کنند(کش و همکاران ۱۹۹۳).
دوره میکروکامپیوترها
دهه ۱۹۸۰ مقارن با بکار انداختن کامپیوترهای کوچک بود. اولین فروش کامپیوترهای شخصی در اواخر دهه ۱۹۷۰ شروع شد. حجم زیادی از کامپیوترهای شخصی و نرمافزارهای صفحهگستر فروخته شد. در ابتدا بسیاری از افراد کامپیوترهای شخصی را نوعی اسباببازی تلقی میکردند. این در واقع یک دوره عدم استمرار تکنولوژیکی بود. تعارض بین کارکنان اولیه کامپیوترهای شخصی و متخصصان سیستمهای اطلاعاتی شدت گرفت.چارچوبها و روشهایی که برای اداره کردن پردازش دادهها کار شده بود برای دستیابی به منافع و به حداقل رساندن مشکلات محاسبه پرسنلی خیلی مفید نبودند. سیستمهای سنتی پردازش دادهها اغلب بزرگ، بعضی اوقات پیچیده و برای بلندمدت طراحی شده و از طریق متخصصین پردازش دادهها اداره و مورد استفاده قرار میگیرند. فرایندهایی را که مورد حمایت قرار میدهند معمولا قابل پیشبینی، ساختار یافته و تکراری میباشند(کش و همکاران ۱۹۹۳).
دوره شبکه
در خلال دوره میکروکامپیوترها مسئولیت برای بعضی از جنبههای تکنولوژی اطلاعات برای کاربران غیر متمرکز شد. شبکههای محلی باعث ایجاد ارتباط بین کامپیوترهای کاربران مختلف کامپیوترها و پرینتر، کامپیوتر و سایر وسایل جانبی، کامپیوترها وپایگاه دادههای شرکت و سایر پایگاههای خارجی میشود(کش و همکاران ۱۹۹۳).
شکل ۲ -۸): سه دوره تکنولوژی اطلاعات، سه منحنی یادیگری سازمانی
(کش و همکاران، ۱۹۹۳)
تکنولوژی اطلاعات و اطلاعاتی
مورتن[۱۴۷] تکنولوژی اطلاعات را بعنوان تشکلی شامل پنج جزء اساسی تعریف کرده است؛ کامپیوترها، تکنولوژی ارتباطات، مواضع کاری، ربات شناسی و تراشههای کامپیوتری.
در روزگاران قدیم تکنولوژی اطلاعات اساسا با فعالیتهای منطقی و عددی ارتباط داشت. ولی کاربرد کامپیوتر به منظور اتوماسیون اداری و حمایت از تصمیم مانند پردازش کلمات، برنامه صفحهگستر (برنامهای برای تسریع محاسبه در مسائل یا امور اداری)و سیستمهای اطلاعاتی مدیریت از سال ۱۹۷۰ شروع شد. امروزه تکنولوژی اطلاعات، تاکید وتمرکزش را از محاسبه کردن به تشریک مساعی و رابطه تغییر داده است. به منظور مشارکت و سهیم شدن در پایگاه دادهها و افزایش وظایف ارتباط از راه دور، شبکههای اطلاعاتی شکل گرفتند و هدف تشکیل آنها برقراری ارتباط وظایف ارتباط از راه دور، شبکههای اطلاعاتی شکل گرفتند و هدف تشکیل آنها برقراری ارتباط بین کامپیوترهای مختلف درجایگاههای مشابه یا متفاوت بود.از نطقه نظر سازمان موارد استفاده از شبکههای اطلاعاتی را میتوان به چهار طبقه تقسیم کرد؛ عملیاتهای موسسه(بطور مثال، تولید و فروش)، حمایت از فعالیتها (بطور مثال حسابداری و مدیریت منابع انسانی)، بازاریابی(بطور مثال؛ مدیریت اطلاعات مشتریان) و وظایف مرکز(مانند؛ مدیریت تکنولوژی). شبکههای اطلاعاتی را بر اساس اهداف مختلف میتوان به داخلی و خارجی طبقهبندی کرد. شبکههای اطلاعاتی درون شرکت اغلب به منظور اداره تولید یا محصول، حفظ خط مسیر فروش و صورت محصولات، مواد خام و بخشها، حسابداری، بازاریابی و اطلاعات مشتریان، مدیریت منابع انسانی و مدیریت طرحها مورد استفاده قرارمیگیرد. از طرفی شبکههای خارجی و مبادله الکترونیکی دادهها عموما مورد استفاده قرار میگیرند. دادهها میتوانند در دسترس باشند و از عرضهکننده به توزیعکننده و بالعکس تجزیه و تحلیل شوند. بنابراین عرضهکنندگان میتوانند خیلی سریع به مشتریان پاسخ دهند. این شبکهها به منظور توزیع، مدیریت تکولوژی، معاملات مالی و اطلاعات مشتریان مورد استفاده قرار میگیرد. امروزه اینترنت کلیه تکنولوژیهای اطلاعاتی و شبکههای اطلاعاتی را به یکدیگر متصل ساخته است. این همان قدرت تکنولوژی اطلاعات است که به اثبات رسیده است. همانطور که اینترنت از یک شبکهی بینالمللی کامپیوتری رشد و نمو پیدا کرد، این پدیده بدون شک بیشتر رشد خواهد کرد. موسسات و کاربران خانگی میتوانند اطلاعات مختلفی را جمع آوری و در اطلاعات دیگران از طریق بکارگیری اینترنت و پست الکترونیکی اینترنت سهیم شوند. اینترنت یک مکانیسم برای توزیع اطلاعات و یک رسانه برای مشارکت، تشریک مساعی و تعامل بین افراد و کامپیوترهایشان میباشد(صرف نظر از مرزهای جغرافیایی) (لائو[۱۴۸]، ۲۰۰۱).
نیاز به سیستمهای اطلاعاتی
تکنولوژیهای اطلاعاتی ما را قادر میسازند تا سیستمهای اطلاعرسانی کارآمدی بوجود آوریم. بدون کاربرد معقول تکنولوژیهای اطلاعاتی، فعالیتها تقریبا بیفایده و بیحاصل خواهند بود. سیستمهای اطلاعاتی ریشه در تصاویر غارها دارند و اعضای یک قبیله با بهره گرفتن از این سیستمهای بسیار اولیه
داد و ستدهای خود را انجام میدادند. وقتی میزان داد و ستدها اندک و تعداد افرادی که با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند انگشت شمار باشد میتوان کارها را با بهره گرفتن از این سیستمها انجام داد اما چنانچه میزان معاملات افزایش پیدا کند و افراد بیشتری نیز در این فعالیتها درگیر شوند، سیستمهای مورد استفاده باید به مراتب پیشرفتهتر باشند. برای سهولت تصمیمگیری به اطلاعات نیاز داریم. هدف اصلی سیستمهای اطلاعاتی کسب اطلاعات، پردازش آن به صورت مفید و در دسترس قرار دادن آن برای انجام دادن وظایف مختلف یک سازمان است. در هر سازمان در طول روز اطلاعات زیادی تولید میشود. لازم است سیستمهایی را بوجود آوریم که قادر به پردازش صحیح و فوری این گونه اطلاعات باشند و برای پیشبرد اهداف مدیریت سازمان، اطلاعات مفیدی فراهم آورند. مادامی که سیستمهای اطلاعاتی موثری در اختیار نداشته باشیم قادر به کنترل عملیات جاری یا برنامهریزی برای فعالیتهای آتی خواهیم بود. کانون هر سیستم اطلاعاتی خوب فعالیتهای مربوط به مدیریت دادههاست. لازم است دادهها را طوری سازماندهی کنیم که در صورت لزوم، پردازش، ذخیرهسازی و بازیابی آن آسانتر باشد. در یک سیستم دستی هیچ راه دیگری جزء ذخیرهسازی رکوردها روی کاغذ یا برگه وجود ندارد. ما آنقدر مشغول سازماندهی و تنظیم این برگهها میشویم که به اطلاعات ثبت شده در آنها کمتر میپردازیم. نیاز به مدیریت بهتر دادهها، یکی از دلایل استفاده از کامپیوترها است (بهان، ۱۳۷۷).
انواع سیستمهای اطلاعاتی
سیستم پردازش دادهها
به سیستمهای کامپیوتری گفته میشود که دادههای خام را گرفته و بر اساس نیاز سازمان آنها را پردازش کرده و به اطلاعات تبدیل میکنند. این اطلاعات را به روز نگه میدارند و چون پردازش عمدتا حول محور عملیات عادی سازمان میباشد نام دیگر این سیستمها را سیستمهای پردازش عملیات میگویند.
سیستم اطلاعات مدیریت
سیستم منسجمی است برای تهیه اطلاعات به منظور حمایت از برنامهریزی کنترل و عملکرد سازمان. این سیستمها دادهها را از منابع داخلی و خارجی تامین میکنند و برای تصمیمگیری در اختیار مدیران قرار میدهند.
بنابراین میتوان گفت سیستمهای اطلاعات مدیریت سیستمهای یکپارچهای هستند که اطلاعات را به منظور پشتیبانی عملیات و تصمیمگیری مدیران در یک سازمان تولید میکنند.
سیستمهای حمایت از تصمیم یا تصمیم یار