۴- بین احساس خودکارآمدی و استراتژیهای مقابلهای بیماران اماس رابطه وجود دارد.
۵- بین ادراک بیماری و استراتژیهای مقابلهای بیماران اماس رابطه وجود دارد.
فصل سوم:
روش شناسی
مقدمه:
آزمون فرضیه های تحقیق، پاسخ به سوالها و تحقق هدفهای تحقیق به امکانات، ابزارها و روشهایی نیاز دارد که میبایست قبل از آغاز بررسی تجربی، تدوین و تنظیم شده باشند. بعد از طرح مبانی نظری تحقیق و استخراج فرضیاتی از آن در فصلهای پیشین، زمان بررسی تجربی فرضیات و آزمون آنها با داده ها میرسد. اگر نظریه در فرایند تحقیق به پژوهشگر مدد میرساند و به او کمک می کند تا مشاهداتش را هدایت کند، ارزیابی نظریه ها و تأئید یا اصلاح آنها هم در پرتو بررسیهای تجربی و مشاهدات علمی صورت میگیرد؛ لذا با بررسی تجربی آنچه که به طور نظری مطرح شد وارد مرحله تجربی و آزمون فرضیه های تحقیق میشویم. ورود به این مرحله از پژوهش به امکانات، ابزارها و روشهایی نیاز دارد که باید پیش از آغاز بررسی تجربی، تدوین و تنظیم شده باشند. در هر پژوهش به ناچار باید شیوه های خاصی برای بررسی تجربی فرضیات برگزیده شود و از ابزارهای اندازه گیری معینی مدد گرفته و آزمونهای خاصی بکار گرفته شود. از اینرو فصل حاضر به روش تحقیق اختصاص یافته است، که در آن نوع تحقیق، ابزارهای اندازه گیری، جامعه آماری، شیوه نمونه گیری و حجم نمونه و شیوه گردآوری اطلاعات معرفی، و مفاهیم اصلی به کار رفته در پژوهش از جنبه نظری و عملی تعریف میگردد تا هم تناسب روش کار با موضوع پژوهش مشخص شود و هم تصویر کلی از نحوه بررسی واقعیت به دست آید.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳-۱- روش و نوع تحقیق:
از آنجا که پدیده های اجتماعی- انسانی بسیار پیچیده و چند بعدی و روشهای آنها نیز متعدد است، محقق باید با توجه به ویژگیهای خاص پدیده مورد مطالعه روش تحقیق مناسبی برگزیند تا بتواند هر چه بهتر به مطالعه آنها بپردازد.
از نظر کنترل شرایط تحقیق و به لحاظ محتوی، روش اصلی این تحقیق از نوع پیمایشی است. به این معنا که محقق بر شرایط تحقیق به لحاظ ورود متغیر مستقل تسلط ندارد و به لحاظ محتوی شرایط فعلی را بررسی می کند تا مسائل جاری در پرتو آن روشن شود. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی است، یعنی اینکه نتایج حاصل از آن در رفع نیازها و حل مشکلات و مسائل خاص در موقعیتهای واقعی به کار خواهد آمد. از نظر نوع دامنه، تحقیق از نوع خرد میباشد، زیرا واحد تحلیل در اینجا فرد است. این کار از نظر وسعت از نوع مطالعات پهنانگر است یعنی محقق صفات مشخصی را بر روی گروه وسیعی از افراد جامعه بررسی می کند.
۳-۲- ابزار گردآوری داده ها:
با توجه به ماهیت تحقیق که از نوع پیمایشی است داده ها با بهره گرفتن از تکنیک پرسشنامه ساختیافته گردآوری می شود در پرسشنامه از سه دسته سوال استفاده شده است. سوالات دسته اول دربرگیرنده پرسشهایی است که به سنجش متغیر وابسته تحقیق یعنی استراتژی های مقابلهای می پردازد. سوالات دسته دوم به جمعآوری اطلاعات و سنجش متغیرهای مستقل (پایگاه اقتصادی اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی، حمایت اجتماعی، خودکارآمدی و ادراک بیماری) می پردازد و سوالات دسته سوم، سوالات زمینهای یا همان شناسایی هستند که در قالب آن متغیرهایی چون سن، جنس، وضعیت زناشویی مورد پرسش قرار خواهند گرفت. در این پژوهش از پرسشنامه استاندارد سبکهای مقابلهای لازاروس و فولکمن (۱۹۹۱)، با ضریب آلفای کرونباخ ۸۴/۰و پرسشنامه محقق ساخته حمایت اجتماعی بیماران مزمن خداپناهی (۱۳۸۸) با ضریب آلفای کرونباخ ۹۷/۰ و پرسشنامه استاندارد احساس خودکارآمدی شرر و همکاران (۱۹۸۲) با ضریب آلفای کرونباخ ۸۱/۰ و نیز پرسشنامه شبکه روابط اجتماعی و ادراک بیماری اقتباس شده از پایان نامه رضایی دادگر استفاده شده است.
۳-۳- روش تجزیه و تحلیل داده ها:
در پژوهش حاضر ابتدا جهت پردازش داده ها از آمار توصیفی شامل جدولهای توزیع فراوانی و توزیع نسبی، محاسبه شاخص های مرکزی و پراکندگی و نمودار استفاده خواهد شد. آنگاه با توجه به تبیینی یا توصیفی بودن پژوهش، از آزمونهای آماری متناسب با فرضیه ها (آزمون کروسکال والیس، برای سنجش رابطه بین پایگاه اقتصادی اجتماعی و استراتژی های مقابلهای؛ آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن برای سنجش رابطه بین شبکه روابط اجتماعی، حمایت اجتماعی، احساس خودکارآمدی و ادراک بیماری) استفاده شد.
۳-۴- جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری:
۳-۴-۱- جامعه آماری
جمعیت آماری شامل کلیه بیماران ام اس عضو انجمن ام اس همدان میباشد. طبق گزارش این انجمن بیش از یکهزار نفر بیمار اماس در این شهر وجود دارد که ۹۴۶ نفر آنها عضو انجمن هستند.
۳-۴-۲- حجم نمونه:
با توجه به آن که محدودیتهای تحقیق امکان تمامشماری در یک تحقیق را به محقق نمیدهد، نمونه گیری روشی است برای انتخاب تعداد کمتری از افراد جامعه آماری، به طوریکه این تعداد که آن را جمعیت نمونه مینامیم، بتواند تا حد مطلوبی بیانگر جمعیت آماری تحقیق باشد (ببی، ۱۳۸۸).
در این تحقیق، برای تعیین حجم نمونه از فرمول عمومی کوکران که در آن احتمال وجود صفت استراتژی مقابلهای و عدم وجود صفت ۰٫۵ در نظر گرفته می شود استفاده شده است.
n= ==270
N= حجم جامعه آماری
n= حجم نمونه
p=احتمال دارا بودن صفت
q= احتمال دارا نبودن صفت (q =1-p)
d= مقدار اشتباه مجاز
n=270
بدین ترتیب جمعیت نمونه برابر ۲۷۰ با بهره گرفتن از فرمول کوکوکران ۲۷۰ نفر بدست آمد ولی حدود ۱۸ پرسشنامه بدون پاسخ عودت داده شد بدین ترتیب ۲۵۲ نفر در این مطالعه شرکت داشتند.
۳-۴-۳- روش نمونه گیری:
روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری در دسترس است و داده های این پژوهش از بیماران مراجعه کننده به انجمن ام اس در فاصله زمانی دو ماه گردآوری شد و بخش از داده ها نیز از طریق سایت انجمن ام اس جمعآوری شد.
۳-۵- واحد تحلیل و مشاهده:
واحد تحلیل و مشاهده در این تحقیق همه بیماران عضو انجمن اماس همدان میباشد که با مراجعه به هریک از نمونههای انتخابی اطلاعات مورد نیاز از آنها جمعآوری خواهد شد.
۳-۶- تعریف مفاهیم و نحوه سنجش آنها:
این بخش شامل تعریف مفهومی و عملیاتی هریک از متغیرهای تحقیق است. تعریف مفهومی در واقع، صفات اصلی مفهوم را به طور نظری مشخص می کند و قالبی ارائه میدهد که به وسیله آن، حدود و ثغور و یا به عبارتی سطح مفهوم را معین میسازد. تعریف مفهومی راه را برای تعریف عملیاتی یعنی مراجعه به مصادیق آن مفهوم هموار می کند. تعریف عملیاتی یعنی برقرار ساختن ارتباط بین مفهوم و مصداق آن در واقعیت و دنیای عینی. به بیان دیگر این نوع تعریف نحوه اندازه گیری متغیر را توصیف می کند. در این تعریف محقق می کوشد مفاهیم انتزاعی متغیرها را به امور قابل مشاهده و بررسی برگرداند (رفیعپور، ۱۳۸۲).
در این تحقیق تلاش می شود تا متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق، اولاً به صورت عملی تعریف شوند و ابعاد مورد سنجش آنها مشخص گردد، سپس نحوه سنجش آنها، اعم از ابزار سنجش (طیف، پرسش منفرد، مجموعه ای از پرسشها، سازه)، سطح سنجش (اسمی، ترتیبی، فاصلهای، نسبی) و موقعیت آنها در پرسشنامه تحقیق، بیان میگردد.
براساس فرضیات مطرح شده در فصل دوم، مفاهیمی که باید در این بخش تعریف شوند عبارتند از: استراتژی های مقابلهای، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی، حمایت اجتماعی، خودکارآمدی و ادراک بیماری.
۳-۷- متغیر مستقل (پایگاه اقتصادی-اجتماعی)
متغیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی که منظور از آن موقعیت افراد نسبت به دیگران در سلسله مراتب اجتماعی است، متغیر پیچیدهای است که با توجه به معرفهایی مانند درآمد، منزلت شغلی، سطح تحصیلات و موقعیت خانوادگی سنجیده می شود و تعیین کننده جایگاهی است که جامعه برای نقش خاصی قائل است. در پژوهش حاضر برای ساختن شاخص پایگاه اقتصادی – اجتماعی از ۳ متغیر هموزن و استاندارد شده منزلت شغلی (در صورت شاغل نبودن پاسخگو، منزلت شغل پدر پاسخگو) تحصیلات پاسخگو و میزان درآمد ماهیانه خانوار استفاده خواهد شد. پس از ارزشگذاری حدود هر متغیر و احتساب نمره کامل برای هر آزمودنی نمرات رتبه بندی شده و در نهایت پاسخگویان در سه گروه با پایگاه اقتصادی – اجتماعی بالا، متوسط و پایین قرار خواهند گرفت.
جدول ۳-۱گویههای اندازه گیری پایگاه اقتصادی – اجتماعی
ردیف
گویه ها، سوالات
سطح سنجش
۱
تحصیلات پاسخگو
ترتیبی