موارد حائز اهمیت ذکر شده در بالا، اهمیت آگاهی از روند اثرگذاری و کارکرد این ابزار جنگ شناختی را بارز میسازد. به نوعی مطالعه در خصوص این موضوع، شناخت یکی از ابزارهای جنگهای شناختی محسوب میشود.
با نگاهی دقیق میتوان تفاوتهایی اساسی میان ادبیات تارنماهای مختلف فارسیزبان داخل و خارج از کشور مشاهده کرد. به زعم پژوهشگر تفاوتهایی بارز دربرانگیختگی، خوشایندی و غلبه کلمات استفاده شده در تارنماهای مختلف وجود دارد. تأثیر هیجانی کلمات در عناوین خبری موجب جذب بیشتر مخاطبان به سمت رسانه و تارنماهای خارجی میشود و این پژوهش در نظر دارد این سوالات را مورد مطالعه قرار دهد.
۱-۳ اهمیت و ضرورت تحقیق
تارنماها به منابع مهمی برای بسیج کنش جمعی و ابداعات پس از آن، سازماندهی و عمل جنبشهای اجتماعی در سراسر دنیا تبدیل شدهاند (التانتاوی[۱]، وی یست[۲]،۲۰۱۱،۱۲۰۷). بیشتر تمرکز اطلاعات و خبرها در رسانهها و تارنماها در مورد مسائل مهم و حیاتی هستند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
نقش اینترنت و رسانههای جدید در انقلابهای اخیر به حدی پر رنگ بوده است که برخی آن را انقلاب فیس بوکی یا انقلاب توییتری مینامند. این ابزارها هماهنگی بین تظاهرکنندگان را موجب میشدند (دوراندیش، ۱۳۹۰). البته در مورد میزان و کیفیت نقش رسانهها در این انقلابها دیدگاهها و نظرات متفاوتی وجود دارد.
در این میان رسانهها که به عنوان ابزاری قدرتمند در اختیار صاحبان قدرت کشور حامی آنها هستند مطمئنا” فعالیتی به نفع آنان خواهد داشت. همانگونه که کاتلی[۳] (۲۰۱۱، به نقل از آقایی، صادقی، هادی، ۱۳۹۱) میگوید اطلاعیه های رسمی غربی در رسانه همیشه به سمت و جهتی سوق مییافت که منافع خودشان را فراهم سازد.
متخصصان ارتباطات معتقدند، تارنماها موجب شدهاند ارتباطات چهره به چهره کاهش یافته و در مقابل به گسترش روابط مجازی و دیجیتالی کمک میکنند (قوانلو قاجار،۱۳۹۰). اینجاست که رسانهها در انتخاب و استفاده از کلمات در خبر و عناوین خبری خود به نکات روان شناختی به ویژه ابعاد هیجانی آن توجه ویژه دارند تا به اهداف خود برسند.
برای آگاهی و سپس پیشگیری یا هر اقدام مناسب دیگری در مقابل اثرات سوء اخبار منتشر شده در تارنماها، آگاهی از اینکه تارنماهای خارجی و داخلی با به کار بردن کدام کلمات در جملات خود و با چه نوع ویژگی از ابعاد هیجانی در عناوین خبری قصد تأثیرگذاری بر افکار افراد جامعه را دارند ضرورت پیدا میکند.
تاکنون در مطالعهی این موضوعات، برای بیشتر پژوهشگران، تحلیل محتوا، تطبیق ساختاری خبر و محتوای خبر مورد توجه بوده و به لحاظ مطالعه کلمات و رابطه آن با خوشایندی خبری جای خالی احساس می شود. همچنین در مورد بار معنایی لغات نیز پژوهشهای متعددی صورت گرفته است. ازجمله آنها پژوهشهایی است که به ارزیابی پردازش خاص کلمات با بار احساسی پرداخته و مفاهیم احساسی در محرک در آنها به عنوان اثر کلی نشان داده می شود که (شافر[۴] و همکاران، ۲۰۱۲) از تصاویر مملو از احساس استفاده کردند. شکلهای دیگر آن به صورت صداها بوده (پیچا[۵] و همکاران، ۲۰۱۱)؛ یا اینکه به صورت رایحهها تجلی یافته است (بنسافی[۶] و همکاران، ۲۰۰۳). با وجود تحقیقات گسترده، هنوز پژوهش کافی برای مطالعه و مشخص ساختن کلماتی که بیشتر مورد استفادهی رسانه و از جمله خبرها هستند صورت نگرفته است.
مطالعه میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلیهی کلمات به کار برده شده در عناوین مشترک تارنماهای فارسی زبان داخل و خارج از کشور و مطالعه رابظهی آن با کل عنوان خبر از چند جهت حائز اهمیت است. ابتدا اینکه با توجه به فقدان فهرست هنجاریابی کلمات در زبان فارسی و مطالعات اندک صورت گرفته در این زمینه بالاخص در حوزه اخبار و رسانه، مهمترین دغدغهی پژوهشگر از انجام این پژوهش ابتدا ایجاد فهرست برانگیختگی، خوشایندی و غلبه کلمات خبری است که برای ایجاد این فهرست، از عناوین که نشانگر کل خبر است استفاده شدهاست و به مطالعه تفاوت میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبه کلمات بهکاربرده شده در عناوین مشترک ۶ تارنمای فارسی زبان داخل و خارج از کشور پرداختهشد به علاوه این پژوهش قصد دارد به ارزیابی ارتباط میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبه این کلمات با هدف پاسخ به این سوال که آیا میتوان با داشتن یکی از این سه عامل (برانگیختگی، خوشایندی، غلبه) دو عامل دیگر را پیش بینی نمود بپردازد. به عبارت دیگر دستیابی به ارزیابی توان پیش بینی میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبه یک متن با داشتن مجموعه کلمات آن متن چه مقدار است؟و در آخر اینکه خبرگزاریهای داخلی و خارجی در زمینه برانگیختگی، خوشایندی و غلبه کلمات به کاربرده در عناوین چه تفاوتی دارند؟
در کل اهمیت ویژه نتایج این پژوهش برای خوانندگان این است که متوجه میشوند تا چه اندازه تحت تأثیر بار هیجانی و ابعاد آن در عناوین خبری تارنماها هستند و از سویی دیگر مسئولان و نویسندگان خبری تارنماهای داخلی با بهره گرفتن از نتایج یافته های این پژوهش میتوانند در انتخاب کلمات عناوین خبری خود تجدید نظر کرده و بر اساس اصول تأثیرگذاری ابعاد هیجانی در کلمات، عنوان خود را تهیه کنند.
۱-۴ اهداف پژوهش
۱-۴-۱ اهداف اصلی
تعیین میزان برانگیختگی کلمات به کار برده شده در عناوین اخبار مشترک تارنماهای فارسی زبان
تعیین میزان خوشایندی و ناخوشایندی کلمات بهکاربرده شده در اخبار مشترک تارنماهای فارسی زبان
تعیین میزان غلبه کلمات بهکاربرده شده در اخبارمشترک تارنماهای فارسی زبان
تعیین رابطه برانگیختگی و خوشایندی و غلبه کلمات بهکاربرده شده در عناوین اخبار مشترک تارنماهای فارسی زبان
تعیین رابطه میان برانگیختگی و خوشایندی و غلبه کلمات بهکاربرده شده در هر عنوان خبری با میزان برانگیختگی و خوشایندی و غلبه کل آن عنوان خبری در تارنماهای فارسی زبان
۱-۴-۲ اهداف فرعی
تعیین میزان به کار بردن کلمات دارای برانگیختگی درعناوین اخبار مشترک تارنماهای فارسی زبان مختلف
تعیین میزان به کار بردن کلمات دارای خوشایندی در عناوین اخبار مشترک تارنماهای فارسی زبان مختلف
تعیین میزان به کار بردن کلمات دارای غلبه درعناوین اخبار مشترک تارنماهای فارسی زبان مختلف
۱-۵ سؤالهای پژوهشی
کلمات به کار رفته در عناوین اخبارمشترک ، دارای چه مقدار برانگیختگی هستند؟
کلمات به کار رفته در عناوین اخبار، دارای چه مقدار خوشایندی-ناخوشایندی هستند؟
کلمات بهکاررفته در عناوین اخبار، چه مقدار غلبه دارند؟
آیا رابطه ای میان کلمات دارای برانگیختگی، خوشایندی و غلبه کلمات بهکاررفته در عنوان اخبار در خبرگزاریهای مذکور با برانگیختگی و خوشایندی کل عنوان خبر وجود دارد؟
آیا تفاوتی در تارنماهای مختلف فارسی در زمینه برانگیختگی کلمات بهکاررفته وجود دارد؟
آیا تفاوتی در تارنماهای مختلف فارسی در زمینه خوشایندی-ناخوشایندی کلمات بهکاررفته وجود دارد؟
آیا تفاوتی در تارنماهای مختلف فارسی در زمینه غلبه کلمات بهکاررفته وجود دارد؟
۶-۱ تعریف مفاهیم و اصطلاحات
در این فصل ابتدا مفاهیم هیجان و زیرمجموعههای آن یعنی برانگیختگی، خوشایندی، غلبه- سه عامل آزمون SAM- به تفصیل شرح داده خواهد شد همچنین لغات، عنوان خبر، اخبار مشترک و تارنما برای فهم هر چه بیشتر موضوع توضیح داده خواهد شد سپس پژوهشهای صورت گرفته در این زمینه جهت ابهامزدایی موضوع تبیین خواهد گردید.
آزمون خود ارزیابی تصاویر آدمک (SAM)
آزمون خود ارزیابی تصاویر آدمک ([۷]SAM) یک نمایش تصویری از ابعاد PAD است. که توسط لنگ در سال(۱۹۹۴) ابداع گردید. این پرسشنامه به عنوان جایگزینی برای مقیاسهای خود گزارش دهی ساخته شده است (لانه[۸]،۱۹۸۰٫به نقل از نظری، نبی زاده چیانه، واحدی، رستمی،۱۳۹۱). در این آزمون در هر ردیف ۵ تصویر وجود دارد که آزمودنیها هیجان خود را با انتخاب یکی از آن تصاویر گزارش میکنند. البته نسخههای ۹ تصویری نیز وجود دارد.
منظور از ابعاد PAD و به عبارتی رویکرد سه بعدی این است که به ویژگی خوشایندی[۹]، انگیختگی[۱۰]، غلبه[۱۱] در توصیف و سنجش و اندازه گیری پاسخهای هیجانی آزمودنیها در نظر گرفته میشودگوایزا کیسدو[۱۲]،۲۰۰۹).
SAM یک ابزار میان فرهنگی است و نابسته به فرهنگ و زبان است.
۱-۶-۱ برانگیختگی
تعریف نظری: انگیختگی-عدم انگیختگی به مساله فعالیت فیزیکی و تغییرات روانی-فیزیولوژیک اشاره میکند (گوایزا کیسدو،۲۰۰۹). تغییرات فیزیکی را میتوان تغییر در ضربان قلب یا فشار خون و تغییر در خاصیت گالوانیکی پوست و الگوی تنفس و سایر تغییرات فیزیولوژیک بدن و تغییرات روانی- فیزیولوژیکی را تأثیرات روانی حاصل از این تغییرات دانست.
تعریف عملیاتی: در این پژوهش منظور از میزان انگیختگی نمرهای است که آزمودنی در پاسخ تصاویر آدمک پرسشنامه SAM به دست میآورد.
۱-۶-۲ خوشایندی
تعریف نظری: خوشایندی-ناخوشایندی کیفیت تجربه هیجانی را مورد سنجش قرار میدهد (گوایزا کیسدو،۲۰۰۹). تأثیراتی که خوشایندی بر فرد میگذارد متفاوت از هیجان ناخوشایندی است.
تعریف عملیاتی: در این پژوهش منظور از میزان خوشایندی نمره ای است که آزمودنی در پاسخ تصاویر آدمک پرسشنامه SAM به دست میآورد.
۱-۶-۳ غلبه
تعریف نظری:. بعد غلبه در هیجان به احساس کنترل یا عدم کنترل افراد در یک وضعیت تعریف میشود (گوایزا کیسدو،۲۰۰۹).
تعریف عملیاتی: در این پژوهش منظور از میزان غلبه، نمرهای است که آزمودنی در پاسخ تصاویر آدمک پرسشنامه SAM بهدست میآورد.