حذف “ابن”؛ حذف اسم پسر؛ حذف فعل از جمله معطوفه؛ حذف “یاء” اسماء منقوصه.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی. به کوشش ایرج افشار: “حذف «تاء» تأنیث”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۳۶، ج۳، ص ۵۸ـ۵۹.
حذف “تاء” تأنیث در نثر و نظم کهن.
ــــــ . همان: “حذف جارو مجرور”، ص۵۹.
حذف جار و مجرور عربی در عبارات فارسی.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی. به کوشش ایرج افشار: “خفتیدن”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۳۷، ج۴، ص ۲۱۲ـ۲۱۳.
“خفتیدن” در عرض “خفتن”؛ فعل امر.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی. به کوشش ایرج افشار: “دستور سخن در صرف و نحو زبان فارسی، تألیف میرزا حبیب اصفهانی متخلص به دستان، استامبول، ۱۲۸۹” [معرفی کتاب و نویسنده آن]. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۴۵، ج۸، ص ۵۰ـ۵۱.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی. به کوشش ایرج افشار: “شین فاعلیت”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۳۹، ج۵، ص۱۸۸.
“شین فاعلیت” در شاهنامه فردوسی.
ــــــ . همان: “صفت”، ص ۲۶۱ـ۲۶۸.
صفت مؤنث برای موصوف در طی عبارات جمع؛ صفت و موصوف محلی به “ال‍ “؛ تنکیر ـ با تعریف موصوف؛ صفات غیرمشتقه؛ موضوعات جمع به طرز عربی؛ حذف الف و لام؛ تذکیر صفت و موصوف مؤنث در طی عبارات فارسی؛ تأنیث صفت کلمه فارسی به توه‍ّم کلمه عربی موصوف؛ تانیثِ صفتِ موصوفِ مؤنث در طی عبارات فارسی.

ــــــ . یادداشت‌های قزوینی. به کوشش ایرج افشار: “فعل به صورت اسم مفعول”. تهران: دانشگاه تهران، ج۶، ص۱۲۱.
مثالی از گلستان.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “فواید و شواهد دستوری از سعدی”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۵۴، ج۱۰، ص۱۰۵.
ارجاع ضمیر “او” به غیر ذوی العقول؛ارجاع ضمیر مفرد به جمع غیر ذوی‌الارواح.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “قلب”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۴۱، ج۶، ص۱۷۲ـ۱۷۳.
چند مثال؛ قلب “راء” به “لام” (یا برعکس).
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “قواعد دستوری”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۵۴، ج۱۰، ص۵۹ـ۶۳.
کاربرد لفظ “خود” در ضمیر مفعول بلاواسطه و مفعول بواسطه؛ کاربرد ضمیر متصل در مفعول بلاواسطه و مفعول بواسطه.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “کاف تشبیه”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۵۴، ج۱۰، ص۷۷ـ۷۹.
کاف تصغیر (یا تشبیه)؛ کاف (؟)؛ هاء ناقله ـ کاف ناقله.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “کاف تصغیر”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۴۱، ج۶، ص۱۸۹.
استعمال “ک” برای ذوی‌العقول و “چه” برای اشیاء.
ــــــ . “] کلمه پارچه]” [قسمتی از نامه قزوینی به جمال‌زاده]، در: یادنامه علامه محمد قزوینی. به کوشش علی دهباشی، با مقدمه عبدالحسین زرین‌کوب. تهران: کتاب و فرهنگ، ۱۳۷۸، ص۳۸۹.
نقش دستوری “چه” در کلمه پارچه؛ … .
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “گاف فارسی”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۴۱، ج۶، ص۲۷۹ـ۲۸۰.
گاف مصنوعی مضاهاتی.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “مصغر”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۴۲، ج۷، ص۹۸.
مصغر یا مهجور؛ اسم‌هایی که مکبرشان مهجور شده و مصغرشان مورد استعمال است.
ــــــ . همان: “واو عاطفه مفتوحه در فارسی”، ص۲۵۲ـ۲۵۳.
استعمال واو عطف مفتوحه در شعر فارسی.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “واو معروف، واو مجهول، واو معدوله، واو بیان ضمه”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۵۴، ج۱۰، ص۷۳ـ۷۴.
واو بیان ضمه و واو معدوله به نقل از فرهنگ جهانگیری؛ واو معدوله یا واو شمام ضم‍ّه.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “«و» زایده آخر”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۴۵، ج۸، ص۳۵۱.
چند مثال.
ــــــ . یادداشت‌های قزوینی، به کوشش ایرج افشار: “ـ ویه”. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۴۲،ج۷، ص۲۸۶ـ۲۸۸.
تلفظ جایز اسامی مختوم به “ـ ویه”؛ معانی پسوند “ای =اویه”؛ “اوی” در عربی.
ــــــ . همان: “هاء سکت”، ص۲۹۲.
هاء علامت کسره یا فتحه ماقبل؛منشاء.
ــــــ . همان: “هرچه”، ص۲۹۳.
اطلاق “هرچه” بر ذوی‌العقول.
قلندر، الف. “لغت و لغت‌سازی، قلعه‌ای اسرارآمیز از قواعد و قوانین صرف و نحو”. فردوسی. ش۴۹۱، ص ۲۷ـ۲۸.*
قیصری، ابراهیم. “نوعی نشانه مصدری در گویش ماه‌شهری”. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، به یادگار کنگره جهانی ناصرخسرو (مشهد ۲۳ـ۲۸ شهریور ۱۳۵۳). س۱۰. ش۲. پیاپی ۳۸. تابستان ۱۳۵۳، ص۳۱۷ـ۳۳۸.
چند نمونه از مصدرهای مختوم به (ــِ س‍َّن essan).
قیطوری، عامر. “ساخت‌شکنی به عنوان گزاره‌ای مثبت”. کتاب ماه، ادبیات و فلسفه. ش۷۵ـ۷۶ (تاریخ نشرِ ش ۲ـ۵. پیاپی ۷۴ـ۷۷، آذرـ اسفند ۱۳۸۲ می‌باشد.)*
کابلی، ایرج. “احیای نشانه اضافه”. آدینه. پیاپی ۸۰ ـ۸۱ . خرداد ۱۳۷۲، ص۶۸ـ۶۹.
اشکالات ایجاد شده از ننوشتن کسره اضافه.
ــــــ . “بی‌حوصله‌گی یا بی‌حوصلگی”. آدینه. ش۹۹ـ۱۰۰. نوروز ۱۳۷۴، ص ۶۸ـ۶۹.
میانجی تازه؛ در فارسی امروز؛ پیشینه تاریخی؛ تغییر ماهیت؛ میانجی‌های دیگر؛ شیوه نوشتن؛ فضل تقدم؛ خوش‌نویسی.
ــــــ . “ترکِ عادت”. “آدینه. ش۱۰۴. مهر ۱۳۷۴، ص۵۸ـ۵۹.
باز هم بی‌حوصلگی؛ کسره اضافه؛ خط یا زبان؛ گزینش حروف برای مصوت‌ها.