۴-۴-۴-بررسی نقش پست در کاهش سفرهای شهری و برون شهری
بهترین روش بررسی نقش نظام پستی در کاهش سفرهای شهری و برون شهری، بررسی بازار بالقوه فعالیت شرکت های پستی می باشد. در صورتی که شرکت های پستی بتوانند سهم بیشتری از بازار بالقوه پست را به خود اختصاص دهند، به همان نسبت خواهند توانست از سفرهای شهری و بین شهری که به علت «خود پستچی گری» مشتریان بالقوه انجام می شود، بکاهند.
جدول زیر بازار بالقوه فعالیت های پستی و سهم شرکت پست از این بازار را نمایش می دهد.
جدول۳-۲: بازار بالقوه فعالیت های پستی و سهم شرکت پست
به سادگی و با یک عملیات ساده ریاضی در جدول بالا می توان نتیجه گیری نمود که شرکت پست در حالت ایده آل و در صورتی که بتواند تمامی بازار بالقوه را پوشش دهد، قادر خواهد بود تا بیش از ۳۰۰۰ میلیون سفر زائد شهری و برون شهری را از میان بردارد. اما در حالت واقع بینانه و مطابق اهداف شرکت پست، ترافیک بالقوه۱۵۰۰ میلیون مرسوله برای سال پایان برنامه چهارم توسعه هدف گذاری شده است که در این صورت نیز، تحت پوشش شرکت پست در سال ۱۳۸۸ البته در صورتی که شرکت پست بتواند به صورت کامل به هدف خود دست یابد، خواهد توانست قریب به ۱۰۰۰ میلیون سفر زائد شهری و برون شهری را کاهش دهد. کاهش این تعداد سفر شهری و بین شهری غیر ضروری، در سطح کشور منجر به کاهش ترافیک، افزایش بهره وری ملی، کاهش سطح استرس افراد و در نهایت رفاه بیشتر شهروندان خواهد شد. (مرکز تحقیقات پست، گزارش ۳۵، ۱۳۸۹)
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۵-۴-۲بررسی نقش پست در فرآیندهای نظام اداری
پست، با توجه و تکیه بر شبکه وسیع و قدرتمند و قابل اعتمادی که در اختیار دارد، قادر خواهد بود تا با تسهیل ارتباطات در نظام اداری نقش بسزایی در بهبود و ارتقاء فرآیندهای نظام اداری ایفاء نماید. در این بخش و به عنوان یک مبنا و مرجع قابل قبول، به نقش نظام پستی در تحول نظام اداری پرداخته می شود. مطابق برنامه های نوسازی و تحول اداری که توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی در سال ۸۴ تدوین شده، مواردی در خصوص تحول و بهبود نظام اداری کشور مطرح شده است. در بند اول این برنامه، یعنی «منطقی نمودن اندازه دولت» و در بخش سیاست های اجرایی، به افزایش بهره وری نیروی انسانی اشاره شده که قطعاً پست در جایگاه یک نهاد اجتماعی می تواند در این راستا کمک شایانی به ادارات دولتی نماید.
اما مهمترین و برجسته ترین نقش پست مطابق این برنامه، نقش پست در بند ۶ یعنی «اصلاح فرآیندها، اصلاح روش های انجام کار و توسعه فناوری اطلاعات» است که پست می تواند به صورت مستقیم در آن نقش ایفا نماید. به دلیل برجسته بودن نقش پست در این راستا، این بند از آیین نامه عیناً نقل می شود :
در راستای «ایجاد سیستم های مناسب و مکانیزه گردش کار برای ارباب رجوع» شرکت های دولتی می توانند به کمک شرکت پست و با در اختیار داشتن مشخصات و پروفایل مشتریان و ارباب رجوع خود، گام های مؤثری در راستای افزایش کارآیی و اثر بخشی اطلاع رسانی و ارتباط با مشتریان و ارباب رجوع بردارند.
بدین ترتیب سازمان ها و شرکت های دولتی و حتی خصوصی قادر خواهند بود تا با استفاده مناسب از خدمات پستی به کاهش فعالیت های دبیرخانه ای و خود پستچی گری بپردازند تا علاوه بر کاهش هزینه های اداری، با بکارگیری روش های نوین پستی باعث کاهش مراجعات مردمی گردند. در بند ۷ این برنامه در خصوص ارتقاء و حفظ کرامت مردم در نظام اداری چنین آمده است :
۴بند ۶– اصلاح فرآیندها، روش های انجام کار و توسعه فنآوری اطلاعات
هدف :
بازنگری روش های انجام کار و استفاده بهینه و مطلوب از تکنولوژی پیشرفته و تسریع در عملیات و فعالیت های اداری و عرضه خدمات، همراه با صرفه جویی و سرعت.
سیاست های اجرایی :
کاهش و اصلاح روش های اجرایی انجام کار به منظور ساده کردن امور و رفع پیچیدگی.
ایجاد سیستم های مناسب و مکانیزه گردش کار برای اطلاع ارباب رجوع.
به کارگیری روش های نوین در راستای کاهش مراجعات مردمی.
استقرار بانک اطلاعاتی با توجه به مکانیزه شدن سیستم ها و روش های انجام کار در برخی از بخش ها.
در این راستا، پست می تواند با ارائه خدمات سریع، مطمئن و با قیمت مناسب، به شرکت های دولتی و حتی خصوصی در راستای کاهش مراجعات مردمی و ارائه خدمات سریع و بهینه به ارباب رجوع کمک نماید. اگرچه نقش پست در دو مورد فوق نسبت به سایر بندهای این آیین نامه، پر رنگ تر و مستقیم است، اما شرکت پست به صورت غیر مستقیم در سایر موارد این آیین نامه مانند استقرار نظام مدیریت زیست محیطی همانطور که در بخش بررسی جایگاه و نقش پست در حفاظت از محیط زیست عنوان شد و همچنین اطلاع رسانی و مشارکت بیشتر جامعه مدنی نیز می تواند به سازمان ها و شرکت های دولتی و حتی خصوصی کمک نماید.
۶-۴-۲ بررسی نقش و جایگاه پست در نظام فرهنگی
شبکه پستی از طریق ارتقاء کیفیت خدمات، امانتداری، حفظ و حراست و توزیع مرسولات، با جلب اعتمادی عمومی، ضمن ارتقای ارزش های ملی و مذهبی، سنت های حسنه و هنجارهای جامعه را گرامی داشته و از طریق انجام خدمات در زمینه انتقال مرسولات فرهنگی (کتب، نشریات، …) و نیز چاپ و انتشار تمبر به مناسبت های ملی و مذهبی و بزرگداشت مفاخر و مشاهیر، جاذبه های طبیعی و میراث فرهنگی، نقش شایان توجهی را ایفا نماید. همچنین با اتخاذ سیاست های خاص تعرفه ای در زمینه جابجایی مرسولات فرهنگی می تواند هزینه های مربوط به آموزش و توسعه فرهنگی جامعه را تقلیل داده و تاثیر مفیدی در ارتقاء فرهنگی جامعه داشته باشد. در ادامه به برخی نقش های پست در نظام فرهنگی جامعه پرداخته خواهد شد.
۷-۳-۲بررسی نقش پست در ارتقاء فرهنگ عمومی جامعه
از آنجا که پست بخشی از نیازهای ارتباطی جامعه انسانی را برطرف می کند و نیاز های ارتباطی فرهنگی نیز جزئی از نیازهای ارتباطی است، طبیعی است که بنگاه های پستی به صورت بنیادی درگیر مسائل فرهنگی باشند. این مسأله به اندازه ای دارای اهمیت است که اهداف فرهنگی در اهداف اولیه تشکیلات پستی جهان، همیشه جایگاهی مهم داشته اند.
فرهنگ دارای معانی لغوی و اصطلاحی مختلف و متفاوتی است که بحث آن ها در اینجا ضرورتی ندارد. آنچه که در پست، بنام «پست فرهنگی» مورد نظر است، بیشتر فعالیت هایی را شامل می شود که جنبه ارتباطی میان تولید کنندگان و مصرف کنندگان پاره ای از کالاهای فرهنگی مانند مطبوعات (به معنی روزنامه و مجله اعم از هفته نامه یا … ) و کتاب و غیره را دارد.
البته شرکت پست به عنوان سازمان رسمی ارتباطی، همواره این نیاز ارتباطی فرهنگی را بنا به درخواست افراد تأمین نموده، به عبارت دیگر، هر وقت افراد خواستار ارسال نامه، کتاب، روزنامه، مجله و … بوده اند، پست وظیفه ارسال آن ها را بر عهده گرفته است. ولی از زمانی نه چندان دور که سابقه نخستین آن به سال های دهه ۱۳۶۰ می رسد، پست به دلیل تأثیرپذیری از تحولات داخلی و بین المللی، در بازار مطبوعات کشور حضور یافته و سهم چشمگیری را – با توجه به توانایی شبکه – به خود اختصاص داده است. به طور مثال می توان به حضور پست در نمایشگاه های کتاب و نقل و انتقال کتاب های خریداری شده اشاره نمود. البته باید گفت که علیرغم وجود فشارهای اقتصادی، انگیزه پست از حضور در این بازارهای انبوه، صرفاً اقتصادی نیست. بلکه پست به عنوان عامل توسعه یا عامل توسعه ای دولت، حضور در این عرصه ها، کاهش هزینه های تخصصی ارتباطی و در نتیجه افزایش بهره وری را وظیفه خود می داند. به علاوه پست فراهم آوری تسهیلات ارتباطی و ابزار لازم برای شهروندان و در نتیجه تقلیل هزینه های اجتماعی را مهمترین وظیفه خود محسوب می کند.
به طور کلی پست قادر است با توجه به شبکه وسیع و قدرتمند ارتباطی که در اختیار دارد، نقش بسیار مؤثری را در راستای ارتقاء فرهنگ عمومی و تخصصی جامعه ایفاء نماید. پست می تواند در قالب تبلیغ فعالیت های فرهنگی و یا تسهیل شرکت شهروندان در فعالیت های فرهنگی، به صورت غیر مستقیم باعث افزایش سطح عمومی فرهنگ جامعه گردد. در حقیقت می توان ادعا نمود که پست در زمینه مسائل فرهنگی که گاهی از آن تحت عنوان «پست فرهنگی» نیز یاد می شود، ابزار بالقوه بسیار مهم و استراتژیکی در اختیار دارد. رئوس فعالیت های بالقوه ای که پست می تواند در راستای ارتقاء فرهنگ عمومی جامعه انجام دهد عبارتند از :
تهیه کارت عضویت در کتابخامه ها برای متقاضیان
تهیه بلیط سینماها و تئاترها و مراکز فرهنگی- هنری برای علاقمندان
تهیه بلیط مسابقات ورزشی
دریافت سفارش، خرید و تحویل کتاب از نمایشگاه ها و فروشگاه ها
ثبت نام تورهای زیارتی سیاحتی و تهیه و تحویل بلیط جهت متقاضیان
توزیع روزنامه ها و نشریات در همان روز انتشار
آبونمان و اشتراک نشریات و مجلات فرهنگی هفتگی و ماهانه
توزیع فرم های مسابقات علمی و فرهنگی
همکاری نزدیک با فرهنگسراها و مراکز فرهنگی در سطح محله ها و اطلاع رسانی برنامه های آن ها.
البته باید توجه داشت که پست نیز در بسیاری از بازارهای بالقوه بالا وارد شده است و فعالیت های وسیعی را در این زمینه انجام داده است. به عنوان نمونه می توان به فعالیت های زیر که طی سال های گذشته توسط پست در راستای ارتقاء فرهنگ عمومی جامعه صورت گرفته است، اشاره نمود :
پست اشتراک
انتشار تمبر برای توسعه نشر فرهنگ کتابخوانی
سرویس اشتراک کتاب با همکاری کانون پرورش فکری کودکان
پست ایثارگران با همکاری کتابخانه مرکزی پارک شهر
طرح کتابخانه پستی(خدمات خاص)
حضور فعال در نمایشگاه های کتاب
کتابخانه پستی، پیک فرهنگ
تلاش برای پخش کتاب و اطلاعات مربوط به انتشار کتاب ها در باجه های پستی
تلاش برای دایر کردن پست خرید کتاب (پژوهشکده پست، ۱۳۸۵)
۸-۴-۲بررسی نقش پست در ارتقاء فرهنگ تخصصی جامعه
پست همانطور که می تواند در ارتقاء سطح فرهنگ عمومی جامعه نقش مهم و بسزایی ایفا نماید، توانایی مشارکت در ارتقاء فرهنگ تخصصی جامعه را نیز دارد. به عنوان نمونه می توان به تسهیل انجام فعالیت های تشکل های علمی، فرهنگی و دانشگاهی به کمک خدمات پستی اشاره نمود. بدین ترتیب که پست می تواند با تبادل سریع و مناسب اطلاعات و حتی در مواردی کالاهای مورد نیاز انجمن ها و گروه های تخصصی به فعالیت این مجموعه ها کمک نماید.
یکی از مهمترین نمادهای نقش نظام پستی در ارتقاء فرهنگ تخصصی جامعه، پست کتب، نشریات و روزنامه ها می باشد. در سال ۱۳۷۶ روابط عمومی شرکت پست جمهوری اسلامی ایران همزمان با چهارمین جشنواره مطبوعات کشور با همکاری معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اقدام به ساماندهی و راه اندازی سرویس نوینی با عنوان «پست نشر» نمود. بدین ترتیب شبکه پستی کشور با افزودن هزاران دفتر پستی شهری و روستایی به مراکز فعلی عرضه مطبوعات و با بهره گرفتن از امکانات پیشرفته مکانیزه و ناوگان اختصاصی ترابری زمینی و هوایی، توزیع آسانتر، سریعتر و ارزانتر حاصل تلاش اهل قلم را ممکن ساخت. همچنین هدف دیگر ساماندهی سرویس نوین پست نشر این است که دسترسی آسان، سریع و همزمان به کلیه جراید و نشریات، از تمامی نقاط کشور را امکان پذیر و محقق سازد. سایر مزایای ارائه سرویس «پست نشر» عبارتند از :
تحویل گرفتن نشریات از محل چاپخانه