لَــمْ یَکــُنَ لَــهُ کـفُوَاً اًحـَد

مــَدْحِ حِیـدَر کِردْ حَـق اَرَایِ اَحْمـَد

۱) ترجمه بیت: هیچ کس همتای خداوند نیست، درمدح وستایش حضرت علی علیه السلام برای پیامبرخداوند متعال فرمودند: هیچ کس مثل ومانند او نیست.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲) نکات بلاغی: احد با احمد هم قافیه وجناس اشتقاق اند، صنعت اقتباس است:(لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوَاً اَحَد) از سوره اخلاص، حیدر: شیر لقب حضرت علی است بدل از علی (ع)، اَرای: برای
۳) شرح مفاهیم عرفانی: و نه هیچ کس مثل وهمتای حضرت علی نیست، حضرت را نمی توان با نوع بشرمقایسه نمود، همان بس که خداوند متعال در چندین بار وی را ستایش نموده است. «درحدیث قدسی می فرماید: «یامُحَمّدُ، العلیٌّ الأَعلی یَقْرَؤُکَ اَلْسَّلام» ای محمد، خداوند علی واعلی برتوسلام می رساند». (کلیات احادیث قدسی،۱۳۸۴: ۲۹۲)، وهمچنین آیه(۵۵)سوره المائده که می فرماید: (إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ).

شَخْصِ بَاطِـن وِات ِبَعَـدَ اژْ فـَحْصِ حَّــی

هَریَسَــه لِـــیْسَ کَــــمِثْلِهِ شَئــی

۱) ترجمه: عقل گفت: پیر وراهنما (مرد خدایی) بعد ازکاویدن وجستجوی پیرامون خداوند، همین بس که اوست اوّل وآخر ظاهر و آشکار، و او به همه چیزآگاه است، وخداوند درکلام وحی می فرماید: هیچ چیزی مثل ومانندی برای او نیست.
۲) نکات بلاغی: حَّی با شَئی قافیه است، هریَسَه: همین است، باطن: نامی ازنام های خداوند است، یعنی آگاه به خفیات وپنهانی ها ودرصطلاح عرفا لفظ باطن حق تعالی است، اقتباس است ازسوره مبارک شوری آیه(۱۱) می فرماید: ( لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَهُوَ السَّمِیعُ البَصِیرُ)، و آیه(۳) سوره مبارک الحدید که می فرماید: (هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ).

خــود هــم او بـود در جـان خلـل

خـوش نـگردد گـر بگـیری در عسـل

(مثنوی۵/۵۹۴)

این دویی اوصاف دید احول است

ورنــه اوّل آخــِر، آخِـــر اوّل است

(مثنوی۶/۸۲۴)

عَقل وِاتْ جَای حَق بِیل مَکَر تُوْ اَسهَ

عِشق وِات حَق جَا دِار اَرای تُوخاصَه

۱) ترجمه بیت: عقل به عشق گفت: جایی برای محبت به خدا را در دلت بگذارد، تا احساس ترس نکنی، خداوندی که جای خوش را دارد آن در قلب است، جا برای تو لازم است.
۲) نکات بلاغی و دستوری: اسه با خاصه: کلمه قافیه، تضاد بین عقل با عشق، بِیل: بگذارفعل مضارع، تُوْ: تب و ترس، اَرای: برای آیه (۳۳) سوره ق: ( مَنْ خَشِیَ الرَّحْمَن بِالْغَیْبِ وَجَاء بِقَلْبٍ مُّنِیبٍ) وآیه (۸۴) سوره الصافات: ( إِذْ جَاء رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ﴾ وآیه(۸۹) سوره الشعرا : (إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ﴾.

خُـــدَای کِــه دَلِیــل بِــدِیْ وَدَسِــمْ