باید در قانون یا آیین نامه های مربوط مشخص شود چه نهادی مسئول بیمه سپرده ها بوده و حداکثر میزان سپرده ای که بیمه می شود چه میزان است و نهادی که در مواقع ورشکستگی بانک ها باید وارد عمل شود کدام است و مسئولیت آن چه بوده و شرایط لازم برای ورود یک بانک به عضویت سازمان بیمه سپرده ها چیست؟ ارتباط دولت، بانک مرکزی و نهاد بیمه سپرده ها چگونه باشد و چه نوع سپرده هایی تحت پوشش قرار دارند و ساختار و ضوابط اجرایی بیمه سپرده ها کدامند.

با مشخص شدن این موارد در قانون یا آیین نامه های مربوط، شفافیت که یک اصل مهم برای عملکرد درست اقتصادی است محقق خواهد شد و اجرای نظام بیمه سپرده ها با موفقیت همراه خواهد بود. علاوه بر این موارد، به کارگیری دانش مدیریت ریسک از الزامات اساسی در عملکرد مؤثر و بهینه صندوق بیمه سپرده ها است که بیمه مرکزی ج.ا.ایران به عنوان نهاد حرفه ای در این زمینه می‌تواند تجربه، دانش فنی و توان کارشناسی خود را در اختیار قرار دهد تا با همکاری فنی و حرفه ای بیمه مرکزی و بانک مرکزی، خلأ ناشی از عدم وجود این مکانیسم در اقتصاد کشور از طریق ایجاد صندوق بیمه سپرده ها مرتفع شود.

۲-۱۹٫انواع بیمه های اعتباری

بیمه اعتباری انواع مختلفی دارد که عبارتند از بیمه اعتبار تجاری، بیمه اعتبار اوراق قرضه، بیمه اعتبار وام نقدی، بیمه اعتبار عمرمانده بدهکار، بیمه اعتبار بیماری و حوادث، بیمه سپرده های بانکی، بیمه اعتبار اسناد حساب دریافتنی، بیمه اعتبار بیکاری اجباری و بیمه اعتبار اموال می‌باشد که بسته به نوع آن ها کاربردهای مختلفی دارند. در ادامه به بررسی انواع مختلف این بیمه نامه ها پرداخته شده است.

۱-۱۹-۱٫بیمه اعتبار عمر مانده بدهکار و بیمه اعتبار بیماری و حوادث

وقتی نیاز به خریدهای عمده از قبیل ماشین، مبلمان، یخچال و… باشد می توان از یک وام استفاده نمود. این وام می ­تواند از شرکت فروشنده کالا باشد یا یک مؤسسه مالی بیرونی مانند یک بانک. زمانی که تقاضاکننده خواهان چنین وامی باشد ممکن است قرض دهنده خواهان این باشد که بیمه نامه ای خریداری و به وی تحویل داده شود که از سرمای هگذاری وی حمایت نماید. ممکن است دلیل خوبی برای خرید یا عدم خرید این نوع بیمه­نامه وجود داشته باشد. به عنوان مثال، زمانی که تقاضاکننده، بیمه عمر کافی برای بازپرداخت وام، پس از مرگ و در حالی که همه وام بازپرداخت نشده را داشته باشد اقدام به خرید این نوع بیم هنامه نمی کند. بیمه ای که این نوع وا مها را تحت پوشش قرار می‌دهد بیمه اعتبار عمر و یا اعتبار ناتوانی نام دارد. برخی از این بیمه نامه ها تنها عمر و برخی تنها ناتوانی و برخی هر دو را تحت پوشش قرار می‌دهند. بیمه اعتبار ناتوانی اغلب بیمه اعتبار سلامتی و حوادث نیز نامیده می­ شود. یک بیمه نامه اعتبار عمر دقیقاً برابر با همان مقدار درخواستی صادر می شود. اگر بیمه گذار قبل از بازپرداخت کامل وام خود فوت کند بیمه­گر معادل همان مقداری که در صورت زنده بودن بیمه گذار باید پرداخت می­نمود، می پردازد. افراد جوان معمولاً توانایی خرید بیمه عمر کاهشی را با هزینه ای پایین تر از بیمه اعتباری عمر دارند، اما با افزایش سن هزینه خرید بیمه عمر معمولاً افزایش می­یابد. بیمه اعتبار ناتوانی نوعی بیمه سلامت می‌باشد که بدهی فرد بیمه گذار را به قرض دهنده درصورتی که بیمه گذار، بیمار، ناتوان و قادر به کارکردن و کسب درآمد نباشد پرداخت می­ نماید. بیمه اعتبار ناتوانی معمولاً از بیمه اعتبار عمر گرانتر می‌باشد. به طور کلی بیم ههای اعتبار عمر و ناتوانی برای بازپرداخت وام بیمه گذار در صورت فوت و یا قادرنبودن به انجام کار وی می‌باشد. بیمه اعتبار عمر باق یمانده وام بیمه­گذار را در صورت فوت وی پرداخت می­ نماید. بیمه اعتبار ناتوانی باقیمانده وام بیمه­گذار را در صورت بیماری یا قادر به کارکردن نبودن وی پرداخت می کند. هر دو نوع بیمه نامه های اعتباری هم بیمه­گذار و هم قرض دهنده را حمایت می کند. از فرد بیمه­گذار ‌در مورد از دست­دادن پس­انداز یا دیگر حقوق وی در صورت یکه توانایی بازپرداخت وام را به دلیل فوت، بیماری و یا تصادف نداشته باشد حمایت می‌کند. از قرض دهنده به دلیل پولی که به بیمه گذار قرض داده است، حمایت می‌کند. برای انتخاب بین بیمه اعتبار عمر یا بیمه اعتبار ناتوانی ذکر چند نکته لازم است:

– به طور کلی بیمه اعتبار میزان بدهی بیمه گذار را افزایش م یدهد، زیرا حق بیمه به مقدار وام اضافه می شود. ‌بنابرین‏، بیمه اعتبار عمر یا بیمه اعتبار ناتوانی می‌تواند هزینه بر باشد.

– اگر فرد قر ضدهنده از فرد بیمه گذار بیمه بخواهد، بیمه گذار نباید آن بیم هنامه را از قرض دهنده خریداری کند بلکه محل خریداری به انتخاب بیمه گذار است.

– اگر بیمه گذار، بیمه عمر کافی برای بازپرداخت وام داشته باشد و یا توانایی خرید بیمه عمر را داشته باشد نیازی به خریداری بیمه اعتباری عمر یا ناتوانی ندارد و در صورتی که بیمه گذار بیمه اعتبار عمر را بدون دانستن اینکه می‌تواند از بیمه عمر خود استفاده کند خریداری کند می‌تواند بیمه اعتبار عمر خود را متوقف سازد.

۲-۱۹-۲٫ بیمه اعتبار بیکاری غیراختیاری

بیمه اعتبار بیکاری غیراختیاری برای بازپرداخت باقیمانده وام بیمه گذار است تنها در صورتی که فرد بیمه گذار کار خود را به صورت غیراختیاری از دست داده باشد و توانایی بازپرداخت وام خود را نداشته باشد . تفاوت آن با بیمه اعتباری ناتوانی در این است که بیمه اعتباری ناتوانی برای زمانی است که فرد به دلیل تصادف یا بیماری قادر به کار نکردن نباشد در این صورت بیم هگر باقیمانده وام وی را به قرض دهنده پرداخت می کند، اما بیمه اعتبار بیکاری غیرداوطلبانه تنها برای زمانی است که فرد کار خود را بی اختیار از دست داده باشد. به عنوان مثال، در مواقع بحران که شرکت ها مجبور به اخراج کارگران خود می‌شوند کارگران توانایی بازپرداخت وام های خود را ندارند ‌بنابرین‏ در صورت بیمه بودن، شرکت بیمه باقیمانده وام آن ها را پرداخت م ینماید البته تا زمان یکه فرد مجدداً شغل یابد. نکته دیگر اینکه این نوع بیمه نامه با بیمه بیکاری تفاوت دارد. بیمه بیکاری یکی از وظایف دولت ها می‌باشد که به عنوان مخارج تأمین اجتماعی آن ها محسوب می‌گردد. در صورتی که در این نوع بیمه نامه فرد خود را در مقابل احتمال عدم توانایی بازپرداخت وام بیمه می­ نماید.

۲-۲۰٫بانک

نهادی اقتصادی است که وظیفه‌هایی چون تجهیز و توزیع اعتبارات، عملیات اعتباری، عملیات مالی، خرید و فروش ارز، نقل و انتقال وجوه، وصول مطالبات اسنادی و سود سهام مشتریان، پرداخت بدهی مشتریان، قبول امانات، نگهداری سهام و اوراق بهادار و اشیای قیمتی مشتریان، انجام وظیفهٔ قیمومیت و وصایت برای مشتریان، انجام وکالت خریدیا فروش را بر عهده دارند. وظایف بانک مرکزی عبارت است از انتشار اسکناس و تنظیم حجم پول در گردش، نگهداری فلزات گرانبها و ارزهای متعلق به دولت، نگهداری ذخایر قانونی و موجودی نقدی بانک‌های تجاری، ایجاد امکانات اعتباری برای بانک‌های تجاری، انجام دادن عملیات تصفیه حساب بین بانک‌ها، ‌صندوق‌داری و نمایندگی مالی برای عملیات بانکی دولت، اجرای سیاست پولی و کنترل حجم اعتبارات. این بانک مسئولیت کنترل شبکه بانکی و اداره سیاست پولی ثبات را بر عهده دارد.این بانک، بانک‌ها را در جهت ارائهٔ خدمت و هماهنگی با اقتصاد به فعّالیت وامیدارد.