- جزء شرکتهای صنعت سرمایه گذاری نباشند.
دلیل اعمال شــرط سوم این است که، اگر نماد معاملاتی شرکتی برای یک مدت طولانی بسته شده و سهام آن مورد معامله قرار نگیرد، اولا”پارامترهای مربوط به آن سهم قابلیت مقایسه با سهامی را که به طور مداوم مورد معامله قرار گرفته ندارد و ثانیاً”پارامترهای برآوردی آن از قبیل معیارهای ریسک سیستماتیک از نظر آماری چندان معنیدار نخواهد بود. بدین صورت که، چون شاخص ریسک سیستماتیک بر اساس رگرسیون زمانی بین بازده اوراق بهادار شرکت مورد مطالعه و بازده بازارسهام به دست می آید، لذا وجود وقفههای معاملاتی طولانیتر از حد معمول موجب می شود که، نتوان بازده مورد انتظار شرکت را با دقت معقول اندازه گیری نمود و سهام با حجم مبادلات زیاد نوسانات ریسک و بازار را بهتر منعکس میکنند. از طرف دیگر، مدت کمتر از ۶ ماه ممکن است منجر به حذف تعداد زیادی از شرکتهای عضو نمونه آماری گردیده و شرکتهای سرمایه گذاری نیز به دلیل ماهیت خاص فعالیت آن ها، از جامعه مورد بررسی در این تحقیق کنار گذاشته میشوند.
(جدول ۳-۱) چگونگی انتخاب شرکتهای مورد مطالعه پژوهش
شرح
تعداد
تعداد
اعضای جامعه آماری در پایان سال ۱۳۹۱
فیلتر ۱ – شرکتهایی که بعد از ۱۳۸۵/۱/۱در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده و قبل از ۱۳۹۱/۱۲/۲۹از تابلوی بورس خارج شدهاند.
فیلتر ۲ – شرکتهایی که با وجود فیلتر شماره ۱، پایان سال مالی آن ها پایان اسفند ماه هر سال نمی باشد.
فیلتر ۳- شرکتهایی که جزء صنعت سرمایه گذاری طبقه بندی میشوند.
فیلتر ۴ – شرکتهایی که با وجود فیلترهای شماره ۱و۲ ، معامله بر روی سهام آنان بیش از ۶ ماه دچار وقفه معاملاتی شدهاست.
فیلتر ۵- شرکتهایی که با وجود فیلترهای ۱و۲و۳و۴ اطلاعات مورد نظر آن ها برای استخراج داده ها در دسترس نبوده است.
جمع شرکتهای حذف شده از جامعه آماری
جمع شرکتهای مورد مطالعه
۱۷۶
۷۳
۴۹
۳۳
۲۰
۵۳۴
۳۵۱
۱۸۳
۳-۵- روش پژهش
این پژوهش، جزء تحقیقات توصیفی (شبه آزمایشی) طبقه بندی و روش آزمون فرضیه های پژوهش، روش تجزیه و تحلیل آماری از نوع تحلیل همبستگی است. روش پژوهش همبستگی یکی از روشهای پژوهش زیر مجموعه تحقیقات پیمایشی است. هدف این تحقیقات، بررسی میزان ارتباط تغییرات یک عامل با تغییرات یک یا چند عامل دیگر است و در مواردی انجام میگیرد که، محقق امکان کنترل و دستکاری متغیرهای تحقیق را ندارد. هنگامی که محقق دو یا چند دسته از اطلاعات مختلف مربوط به یک گروه را در اختیار دارد، می تواند از این روش پژهش استفاده کند. چون این روش برای مطالعه میزان تغییرات در یک یا چند عامل بر اثر تغییرات یک یا چند عامل دیگربه کار میرود. روش مورد نظر برای بررسی همبستگی بین متغیرها، استفاده از رگرسیون میباشد. طرح تحقیق مورد استفاده، طرح تحقیق پس رویدادی است و هر یک از فرضیه های تحقیق با بهره گرفتن از اطلاعات واقعی که بر مبنای عملکرد واقعی بورس اوراق بهادار در طول دوره زمانی تحقیق حاصل شده است، آزمون شدهاند. تحقیق به لحاظ هدف، تحقیقی کاربردی است که نتایج حاصل از آن می تواند برای طیف گسترده ای شامل سرمایه گذاران در بازارهای مالی، مسئولان بورس اوراق بهادار، مدیران پرتفوی، سهامداران، کارگزاران بورس اوراق بهادار، تحلیلگران مالی و محققان بازار سرمایه به منظور فراهم نمودن فضای شفاف اطلاعاتی، بهینه سازی طراحی سبد سهام، کمک به تصمیم گیریهای بهینه سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار و فراهم نمودن افقهای جدید مطالعاتی به کار گرفته شود. دادههای این پژوهش از نوع داده های کمی بوده و از صورتهای مالی ۱۸۳شرکت از مجموع شرکتهای عضو بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ استخراج گردیده است. محاسبه داده ها با بهره گرفتن از مدل رگرسیونی باسو، مدل رگرسیونی دچو ودیچو و محاسبات ریاضی صورت گرفته است.
۳-۶- روشها و ابزار جمع آوری داده ها
فرضیه ها به عنوان گمانها، حدسها، راه حلها و پاسخهای احتمالی پیرامون مسأله تحقیق، مطرح میشوند. پژوهشگر باید با ابزارهایی داده های لازم را از جامعه (نمونه) آماری جمع آوری و با تحلیل، پردازش و تبدیل آن ها به اطلاعات، به آزمون فرضیه ها بپردازد. برای جمع آوری داده ها به ابزار گوناگونی نیاز است. نوع این ابزارها تابع عوامل گوناگونی از جمله ماهیت و روش پژوهش است. باید به تأثیر هر یک از ابزارهای گوناگون جمع آوری داده ها در هدف پژوهش توجه کرد تا زمینه های افزایش اعتبار تحقیق فراهم آید. مباحث تئوریک این پژوهش، از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی سوابق و مدارک موجود در رابطه با موضوع پژوهش جمع آوری و از کتابها، پایان نامه ها، مجلات داخلی و خارجی معتبر مرتبط با موضوع پژوهش، استفاده شدهاست. همچنین داده های مورد استفاده در این تحقیق، شامل اطلاعات مربوط به قیمت سهام و شاخص کل قیمت سهام پرتفوی بازار در طول دوره زمانی محاسبه شاخص ریسک سیستماتیک شرکتها بوده که سری قیمت سهام برای شرکتهای مورد مطالعه از طریق نرم افزار بانک اطلاعاتی رهآورد نوین که در محیط نرم افزار Excel پردازش شده جمع آوری وشاخص کل قیمت سهام پرتفوی بازار در طی دوره زمانی تحقیق با مراجعه به سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران(www.irbourse.com) استخراج ودیگر داده های مورد نیازتحقیق از طریق مراجعه به هفتهنامه ها، ماهنامهها و سالنامههای منتشرشده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تهران جمع آوری گردیدهاند.
۳-۷- روشها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها
تجزیه و تحلیل داده ها فرآیندی چند مرحله ای است که، طی آن دادههایی که از طریق به کارگیری ابزارهای جمع آوری در نمونه (جامعه) آماری فراهم آمدهاند خلاصه، کدبندی، دستهبندی و در نهایت پردازش میشوند تا زمینه برقراری انواع تحلیلها و ارتباطات بین این داده ها به منظور آزمون فرضیه ها فراهم آید. در این فرایند، داده ها هم از لحاظ مفهومی و هم از جنبه تجربی پالایش و تکنیکهای گوناگون آماری نقش به سزایی در استنتاجها و تعمیمها به عهده دارند. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده های عضو نمونه آماری از آماره های آمار توصیفی همچون میانگین[۶۸]، میانه[۶۹]، انحراف معیار[۷۰]، ضریب کشیدگی[۷۱]، ضریب چولگی[۷۲]۵و نیز به منظور آزمون نرمال بودن سریهای زمانی اولیه از آزمون نرمال بودن جارکو – برا[۷۳]۶ استفاده شده است. از طرف دیگر، به منظور آزمون فرضیه های تحقیق از آزمونهای آمار استنباطی ضریب همبستگی، ضریب تعیین ( ) ، ضریب تعیین تعدیل شده ( ) و اندازه استفاده و در صورتی که ۵% value – باشد، فرضیه تحقیق تأیید، در غیر این صورت رد می شود. همچنین به منظور تنظیم جداول آماری، تجزیه و تحلیل داده های آماری، مدل سازی و رسم نمودارها از نرم افزارهای Excel، EVIEW’S استفاده شده است.
۳-۷-۱- شاخص کشیدگی[۷۴]۷