– تلاش کارگران: در شرایطی که سطح تلاش کارگران همانند سطح دستمزد، یکی از مقوله هایی باشد که بنگاه ها و اتحادیه های کارگری بر سر آن چانهزنی کنند، افزایش رقابت بازار می تواند به افزایش تلاش کارگران در فرایند تولید منجر گردد. اگرمعیار قضاوت در مورد افزایش رقابت بازاری، ازدیاد تعداد بنگاهها در بازار در نظر گرفته شود، در چنین شرایطی قدرت بنگاهها در مقابل اتحادیه ها بر سر سطح تلاش افزایش مییابد و ازاین رو، موجبات افزایش کارگران مهیا میگردد که نتیجه آن بهره وری بالاتر خواهد بود (وحید مهربانی).
– تأمین مالی: ویژگی مهم رقابت این‌که بیش از یک بنگاه در بازار وجود دارد و همین خصیصه باعث می شود که بنگاهها ازلحاظ عملکرد با یکدیگر مقایسه گردند همچنین از ویژگیهای بارز عملکرد اقتصادی عصر نوین، تأمین مالی خارجی است، بدین معنا که بخش قابل توجهی از منابع مالی بنگاه از خارج آن تأمین می‌شود. قابل‌مقایسه بودن این امکان را به سرمایه گذاران (مثلاً بانکها) میدهد تا بنگاههای دارای عملکرد خوب از منابع مالی نسبتاً کم‌هزینه بهرهمند سازند.
– نوآوری: یکی از مهمترین زمینه‌های بحث در مورد پیامد رقابت برای بهره‌وری، مسئله نوآوری است که موضع بیان دیدگاه های مخالف و چالش‌برانگیزی بوده است. از یکسو، ادعا می شود که آن دسته از بهبودهای بهره وری که منجر به کاهش هزینه بنگاه (به ازاء محصول معین) در‌یک محیط رقابتیتر میشوند، سود بنگاه را افزایش داده و انگیزه برای هزینه کردن در تحقیق و توسعه توسط بنگاه را افزایش میدهد که نتیجه آن نوآوری بیشتر خواهد بود (نیکل، ۱۹۹۶)[۴۷].
در تنظیم استراتژی بازاریابی لازم است شرکت‌ها از نقاط قوت وضعف خودشان، نیازهای مشتریان، و نقاط قوت و ضعف رقیب آگاه باشند. در واقع این سه عامل کلیدی که اجزای مثلث استراتژیک نامیده میشوند، بیان می کند که شرکت‌ها هنگامی موفق میشوند که از حفظ رضایت مشتری و رفع نیازهای او فراتر رفته، از رقبایشان بهتر باشند. این مدل توسط اوهمائی، استراتژیت معروف ژاپنی مطرح شده است .
شکل ( ۱) مثلث استراتژیک از دیدگاه اوهمائی
از نظر اوهمائی مشتری اساس و بستر هر استراتژی است. شکی نیست که نگرانی بیشتر هر شرکتی مشتریان است تا سهامدارن، به بیانی دیگر می‌توان گفت که در طولانی مدت، شرکتی که مشتریان راضی داشته باشد قطعاً نظر سرمایه گذاران را نیز جلب خواهد کرد (وارد ، ریوانی) .
(۱۴-۲-۲) جنبه‌های مثبت رقابت
۱٫ افزایش میزان عرضه کالاها؛ هریک از رقبا در جهت کسب سود بیشتر، سعی می‌کند بیش از دیگران، کالای مورد نیاز مردم را عرضه کند؛ در نتیجه، عرضه کل افزایش مییابد.
۲٫ کاهش سطح عمومی قیمت‌ها؛ افزایش عرضه، قیمت را پایین می‌آورد. به‌علاوه، هریک از رقیبان برای جلب مشتری بیشتر، می‌کوشد کالای خود را با قیمتی ارزان‌تر از دیگران عرضه کنند.
۳٫ بهتر شدن کیفیت کالاها؛ هر تولیدکننده‌ای در صدد جلب مشتری است و سعی در عرضه کالا با کیفیتی برتر دارد.
۴٫ پدید آمدن ابتکارهای تازه؛ هر بنگاهی برای سبقت از دیگر مشتریان، بخشی از سود خود را صرف انجام تحقیقات، به منظور بالا بردن کیفیت و کاهش هزینه تولید می‌کند. در نتیجه ابتکارات و اختراعات تازه‌ای نصیب بشر می‌سازد.
۵٫ کاهش ضایعات تولید؛ برای کاهش هزینه های تولید، هر تولیدکننده‌ای سعی در کاهش ضایعات و انجام صرفه‌جویی بیشتر دارد؛ تا جایی‌که ضایعات یک کارخانه را نیز تبدیل به کالاهای قابل استفاده نماید (محسن رنانی).
(۱۵-۲-۲) جنبه‌های منفی رقابت
۱- از بین رفتن اخلاق؛ رقابت و چشم هم‌چشمی موجب می‌شود، بنگاهها با بهره گرفتن از هر وسیله‌ای، در صدد جلب منافع خود باشد و حدود اخلاقی را رعایت نکنند؛ چراکه هدف، شکست نخوردن از رقبا، هر وسیله‌ای را توجیه می‌کند. سعی در مخفی داشتن ابتکارات تازه، کارشکنی در ابتکارات رقبا، احساس سود خود در زیان دیگران و تصور زیان خود در سود رقبا، همه نشانه از بین رفتن اخلاق در جامعه است.
۲- تبلیغات غیر واقعی و مخرّب؛ رقابت موجب می‌شود که بعضی از بنگاههای تولیدی، به‌جای بهتر کردن کالای خود، در صدد جلب مشتری از راه تبلیغات نادرست، به‌نفع خود یا پخش شایعات بر ضد رقیب برآیند.
۳- گرایش تولید به طرف کالاهای لوکس و نیازهای غیر واقعی؛ در رقابت، هر بنگاهی در صدد جلب تمایلات مشتریان ثروتمند است و این در حالی است که آنان، بیشتر خواهان کالاهای کوکس و تجمّلی هستند. این‌گونه کالاها را می‌توان با سود بیشتری فروخت و مشتریان نیز حاضرند پول بیشتری در برابر کالای خریداری شده بپردازند.
۴- حذف رقبای کوچک؛ از آنجایی که رقابت جز تأمین منافع شخصی، هدفی را دنبال نمی‌کند، رقبای بزرگ توانایی این را پیدا می‌کنند که رقیبان کوچک را به‌زودی از میدان رقابت بیرون کنند و بر قدرت خود بیفزایند.
- پیدایش انحصار؛ رقابت، کارفرما را وادار می‌کند که به منظور تقلیل هزینه تولید، از یک طرف از مزد کارگران بکاهد و از طرف دیگر ماشین را جانشین کار سازد و به منظور فروش واحد بیشتر، تولید را افزایش دهد و شرایط تولید اضافی به وجود آورده، موجبات بحران را فراهم کند. این وضع، باعث از بین رفتن کارخانه‌های کوچک شده و کم کم رقابت را از بین برده و شرایط انحصار را به وجود می‌آورد (باقر قدیری اصل ).
(۳-۲) پیشینه تحقیق
(۱-۳-۲) تحقیقات داخلی
اقتصاد ایران در شرایطی است که از یک طرف جهت آزادسازی تجاری تحت فشار شدید بین المللی است و از طرف دیگر به منظور توسعه پایدار، ناگزیر از توسعه قابل‌ملاحظه صادرات غیر نفتی و افزایش سهم آن درکل صادرات کشور است. با وجود منابع و ظرفیت‌ها و استعدادهای زیاد، به نظر میرسد بنگاههای ایران به واسطه حمایت، هدایت و مدیریت مناسب، می توانند به درجه قابل قبولی از رقابتپذیری در عرصه بازارهای جهانی دست یافته و منشأ اثرات قابل توجهی در بهبود شرایط اقتصادی ایران شوند. مبحث حسابداری مدیریت سابقهای به نسبت طولانی در ادبیات حسابداری ایران دارد با این حال، مدت کوتاه است که تحولات این رشته توجه مدیران را به خود جلب کرده‌است. مدیران، برای استفاده کامل از قابلیت های فنون حسابداری مدیریت با مباحث متعدد روبرویند که پاسخ‌گویی به آنها زمینه را برای ارتقای این رشته مساعد می کند.
