کوکبی (۱۳۵۷) دو کتابخانه عمومی ایرانی در تهران را با دو کتابخانه عمومی زیر نظر کشورهای خارجی (بریتانیا و ایالات متحده) مقایسه کرد. هدف او یافتن شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو نوع کتابخانه که در محیط مشابه ارائه خدمات می‌کنند بود تا بدین وسیله علت نارسایی‌های کتابخانههای عمومی ایرانی روشن شود. وی سیاهه و چک‌لیست مشخصی را استفاده نکرده است اما کتابخانه‌ها را از جنبه‌های مختلفی نظیر تشکیلات، نیروی انسانی، بودجه، خدمات، فعالیت‌ها، انتشارات و ساختمان مقایسه کرده‌است. وی بعد از تحلیل یافته ها به این نتیجه می‌رسد که کتابخانههای عمومی ایران از بودجه ناکافی، نبود نیروی متخصص و سیستم انتخاب کتاب متمرکز (بدون نیاز سنجی) رنج می‌برند. بنابرین وی نتیجه می‌گیرد رفع این نقصان‌ها می‌تواند به بهبود وضع کتابخانههای عمومی ایرانی کمک کند.
فائزه فرهودی (۱۳۸۷) در مقاله‌ای با عنوان مقایسه «آرشیو و کتابخانه ملی کانادا» و «سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران» توضیح مختصری از کتابخانه ملی ایران و آرشیو و کتابخانه ملی کانادا و وظایف آن ها به صورت توصیفی ارائه کرد و در نهایت به این نتیجه رسید که سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از بسیاری لحاظ نظیر ساختمان, تجهیزات و منابع و … پیشرفت‌های بسیار خوبی داشته است اما در مقایسه با کتابخانههای ملی سایر کشورها هنوز هم نیاز است که در همه زمینه‌ها تلاش شود تا در جهان بتواند ادعای همترازی با سایر کتابخانههای ملی کند.
اسماعیلی (۱۳۸۰) کتابخانههای عمومی تحت نظارت شهرداری را با کتابخانههای تحت نظر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر اصفهان مقایسه کرده‌است. پژوهشگر برای این کار از طریق آمار و ارقام و مدارک موجود کتابخانه‌ها را از نظر فضا و ساختمان، وسایل و تجهیزات، مجموعه و مجموعه‌سازی، ارائه خدمات، کارکنان، تکنولوژی و مراجعان مقایسه کرده‌است. این بررسی بیشتر کمی است و فاقد مقایسه کیفی رویکرد و روند توسعه دو نوع کتابخانه است، بنابرین نتیجه‌گیری و پیشنهادات نیز بر مبنای ارقام مقایسه شده ارائه شده است.
تاجور (۱۳۸۲) خدمات تحویل مدرک را در سه سازمان کتابخانه منطقه‌ای علوم و تکنولوژی شیراز، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران و دانشگاه تربیت مدرس تهران را مقایسه کرد. پژوهشگر پس از توضیح تاریخچه خدمات تحویل مدرک در ایران، به تفصیل خدمات تحویل مدرک را در سه سازمان مذکور را معرفی کرده‌است و شیوه های کار آن ها را از لحاظ هزینه، روش‌های تقبل هزینه، ارسال صورتحساب، نحوه دریافت سفارش، نحوه ارسال مدارک، پوشش، زمان پاسخ‌گویی، حق مؤلف، ضریب اطمینان تأمین اطلاعات، سهولت دسترسی به خدمات، استفاده از ابزارها، سرعت، نوع مدرک، انعطاف‌پذیری، و … مقایسه کرده‌است. تاجور نتیجه گرفته است که کتابخانه منطقه‌ای علوم و تکنولوژی شیراز به دلیل جامعیت موضوعی، سهولت دسترسی به خدمات و استفاده از ابزارها، ضریب اطمینان تامین اطلاعات و … دارای بیشترین امتیاز است. وی پیشنهادهایی برای ارتقاء خدمات سه سازمان ارائه کرده‌است.
۲-۴-۲ پیشینه در خارج از کشور
فولدز[۲۵] (۱۹۹۱) در پژوهشی با عنوان «کتابخانههای ملی استرالیا و نیوزیلند: مطالعه تطبیقی انتقادی» پس از شرح مختصر تاریخ دو ملت و بیان شباهت‌های تاریخی و فرهنگی آن ها، ساختار کلی و تقسیم‌بندی کتابخانه‌ها در دو کشور، (انواع، تغییرات مهم و …) را توضیح می‌دهد. پژوهشگر مراحل توسعه این کتابخانههای ملی، وضع کنونی و مسیرهای توسعه آن ها را در آینده نزدیک توصیف و مقایسه کرده و شباهت‌ها و تفاوت‌های آن ها را برشمرده است. در این پژوهش مسائلی نظیر اندازه، مسائل مالی، قسمت‌های مختلف کتابخانه، ساختمان، امانت کتابخانه‌ای، اهداف و سیاست‌های آموزشی، رهبری و … مقایسه شده‌اند. فولدز با بهره گرفتن از نتایج مطالعات خود و اسناد و مدارک، این مسئله را مورد بحث قرار می‌دهد که هر یک از این دو کتابخانه چگونه می‌توانند با بهره‌گیری از سیاست‌های یکدیگر به تقویت سیستم خود بپردازند. وی کتابخانه ملی استرالیا را به خاطر بودجه بیشتر، سازمان و مجموعه بزرگتر و بعضی لحاظ‌های دیگر در شرایط بهتری می‌بیند و می‌گوید کتابخانه ملی نیوزیلند می‌تواند از ابتکارات و فعالیت های آن برای بهتر کردن خدمات خود الهام بگیرد.
کوان لی[۲۶] (۱۹۹۶) سیستم‌های آمارگیری ملی کتابخانههای عمومی در چین و ایالات متحده را از لحاظ کارکردهای مشترک، ویژگی‌های سیستمی، معیارهای عملکرد و نقاط ضعف و قوت بررسی و مقایسه کرده‌است. هدف وی روشن کردن تمایزها و نقاط مشترک دو سیستم آمارگیری و ارائه پیشنهاداتی برای توسعه آینده آن ها است. استفاده از نتایج این پژوهش و شناخت تجربه کشور دیگر، و مطالعات بیشتر برای شناسایی ویژگی‌های سیستم‌های آمارگیری می‌تواند به بهبود وضعیت برنامه‌ریزی کتابداری در این کشورها منجر شود.
کودهاری[۲۷] (۲۰۰۶) در قالب پایان نامه دکترا، مدیریت کتابخانههای دانشگاهی دو دانشگاه داهاکا[۲۸] و وسترن کیپ[۲۹] در دو کشور در حال توسعه بنگلادش و آفریقای جنوبی را مطالعه کرده‌است. هدف او شناسایی کاربردهای اصلی مدیریت، نظیر برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، رهبری و کنترل در این دو کتابخانه دانشگاهی بوده است. کودهاری در پایان‌نامه‌اش ابتدا نمای کلی از روند مدیریت کتابخانههای دانشگاهی (سیاست‌ها، اهداف، مسائل مالی، مجموعه‌سازی، حفاظت و …). در ایالات متحده و بریتانیا (به عنوان نمونه های کامل)، کتابخانههای دانشگاهی شرق (شامل هند، پاکستان، مالزی و عربستان صعودی) و کتابخانههای دانشگاهی در آفریقا (شامل زیمباوه، تانزانیا، و موزامبیک) را به تصویر کشیده است. در ادامه بعد از ارائه اطلاعاتی کلی در مورد آفریقا و بنگلادش، بخش‌های مختلف دو کتابخانه دانشگاهی داهاکا و وسترن کیپ، اهداف، روند رشد و توسعه، نحوه برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی و کنترل، ساختار سازمانی، کاربردهای مدیریتی، پشتیبانی مالی، منابع انسانی و خدمات و تسهیلات آن ها را بررسی و مقایسه کرده‌است. کودهاری در نهایت با تحلیل کمی و کیفی اطلاعات جمع آوری شده توصیه هایی برای بهبود شرایط دو کتابخانه ارائه کرده‌است.
