“
در اوایل سال ۱۳۶۸ موافقتنامه همکاری هسته‌ای میان دو کشور ایران و روسیه تدوین شد و متعاقب آن در ۲۴ اوت سال ۱۹۹۲ (۲ شهریور ۱۳۷۱) موافقتنامه کاملی از همکاری‌های هسته‌ای ایران و روسیه امضا شد. در نوامبر ۱۹۹۴ قرارداد تکمیل واحد اول نیروگاه بوشهر ایران و روسیه به امضا رسید. به موجب این قرارداد مقرر شد ساخت نیروگاه تا پایان ۲۰۰۰ به پایان برسد. این قرار داد در ژانویه ۱۹۹۶ میان سازمان انرژی اتمی ایران و شرکت اتم استوری اکسپورت روسیه اعتبار اجرایی پیدا کرد.طرف روس متعهد شد تا سال ۲۰۰۰ ساخت نیروگاه را به پایان برساند. همچنین ایران متعهد شد، پسماند سوخت نیروگاه هسته‌ای بوشهر را به روسیه بازگرداند. با وجود اینکه زمان آغاز به کار نیروگاه اتمی بوشهر از سوی مقامات روسیه سال ۲۰۰۰ اعلام شده بود،ولی خلف وعده های مکرر روس ها تا مدت ها ادامه داشت. سرانجام با پایان یافتن عملیات نصب تجهیزات بخش‌های مختلف نیروگاه اتمی بوشهر، راکتور این نیروگاه نیز اسفند ماه ۸۷ با سوخت مجازی آزمایش شد.
با تأیید مقامات کشورمان راه اندازی نیروگاه اتمی با سوخت گذاری رسمی در تاریخ ۳۰ مرداد آغاز شد که با مراسم باشکوهی همراه بود و در آن به طور نمادین پایان آزمایش نیروگاه اتمی نمایش داده شد. در این مراسم هیئت روسی به سرپرستی سرگئی کرینکو مدیر کل روس اتم و علی اکبر صالحی معاون رئیس جمهوری اسلامی ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شرکت داشتند. بنابرین در روز ۳۰ مرداد ۸۹ سوخت اصلی نیروگاه اتمی بوشهر به استخر جنب قلب راکتور منتقل شد.
سه شنبه ۴ آبان با حضور مسئولان سازمان انرژی اتمی و پیمانکار پروژه احداث نیروگاه اتمی بوشهر عملیات سوخت گذاری این نیروگاه با انتقال سوخت به داخل قلب رآکتور آغاز شد. بالاخره با تاخیری ۱۰ ساله و با کش و قوس های فراوان این نیروگاه به مرحله سوخت گذاری رسید. هفتم اسفند، در روزهایی که به نظر مردم می‌رسید که دیگر چیزی تا استفاده از برق هسته‌ای بومی نمانده، خبر خارج کردن سوخت هسته‌ای از قلب رآکتور منتشر شد. سفیر ایران در روسیه گفت: باز کردن در رآکتور بوشهر، هیچ ارتباطی به کرم رایانه‌ای استاکس‌نت ندارد و با هدف چک نهایی رآکتور است. این اقدام، با توافق کارشناسان روسی و ایرانی انجام شده است. آژانس انرژی اتمی روسیه (روس اتم) نیز در بیانیه ای در رابطه با علت خروج سوخت از نیروگاه اتمی بوشهر اعلام کرد: مشکل داخلی به یکی از چهار پمپ خنک کننده مربوط می شود که آسیب دیده است. به علاوه بررسی سه پمپ دیگر نیز انجام شد. در این اطلاعیه با اشاره به اینکه قطعات کوچک فلزی وارد سیستم خنک کننده شده، آمده است: پس از اینکه سوخت نیروگاه بوشهر خارج شد، این قطعات شسته شده و پس از آن راکتور دوباره سوخت گذاری می شود. سخنگوی وزارت امورخارجه ایران نیز در توضیحی در این خصوص گفت: برای تست مجدد و آزمایش‌های فنی که به دنبال نقص یکی از پمپ‌های خنک کننده نیروگاه به وجود آمد، قرار شد سوخت نیروگاه تخلیه شود. در ۲۰ شهریور ۹۰ ، سرگئی اشماتکو وزیر انرژی روسیه برای شرکت در آیین رسمی افتتاح نیروگاه هسته ای بوشهر عازم تهران شد. سرانجام با آغاز کار نخستین نیروگاه هسته ای جهان اسلام در ایران، انحصار غرب و کشورهایی که خود را برتر می دانند، با وجود اعمال سال ها تحریم و تهدید شکسته شد تا زمینه برداشتن گام های بعدی متکی به فناوری داخلی برداشته شود.
پروژه نیروگاه اتمی بوشهر در تاریخ صنعت هسته ای و صنایع به طور کل منحصر بفرد است زیرا پس از نزدیک به سه دهه تأخیر راه اندازی می شود. این تأخیر ناشی از سیاست های غیرمنطقی غرب در سیاسی کردن یک پروژه کاملا فنی و با اهداف صلح آمیز است. تأسیس و پایه گذاری نیروگاه اتمی بوشهر سبب تحول و دگرگونی عمده ای در بافت و ساخت جمعیت بسیاری از شهرستان های استان بوشهر به ویژه شهر بوشهر گردیده است . درآمد خوب شرکت های دولتی و خصوصی به ویژه نیروگاه اتمی بوشهر از یک طرف و امکانات محدود در روستاها و درآمد کم شغل کشاورزی نسبت به مشاغل صنعتی و خدماتی سبب شد تا سیل روستائیان روانه مراکز شهرستان ها گردد و بدین ترتیب مشکلات اقتصادی و اجتماعی را به وجود آورند[۶۰] . علاوه بر این ، اثرات زیست محیطی تأسیس نیروگاه اتمی بوشهر نیز از جهات مختلف قابل بررسی است . اصولاً احداث چنین واحدهای مهم صنعتی اثرات قابل توجهی بر بافت و ساخت جمعیت منطقه مربوطه خواهد گذاشت . مهم ترین تأثیر تأسیس نیروگاه اتمی روی بخش های اقتصادی به ویژه کشاورزی بوده است . در این زمینه بسیاری از نیروهای فعال بخش کشاورزی به نفع دو بخش صنعت و خدمات محل فعالیت خود را ترک و روانه شهرهای استان به ویژه بوشهر شده اند . علاوه بر اثرات اجتماعی حاصل از تأثیر نیروگاه اتمی بوشهر می بایست به مسائل جمعیتی و معضلات ناشی از این افزایش نیز توجه نمود . مسکن اولین نیاز جامعه مهاجرین استان بوده و این در شرایطی است که با توجه به موقعیت بوشهر ، و همچنین فشار روز افزون جمعیت در حال اشباع کامل بوده و در نتیجه می بایست برای حل این مشکل و نوع پراکندگی جمعیت توجه بیشتری مبذول گردد .
موضوع دیگری که به واسطه افزایش جمعیت در شهر بوشهر مطرح است ، ازدیاد مسائل و مشکلات شهری و شهرنشینی می‌باشد . در این باره می توان به مسأله فاضلاب شهر اشاره کرد . ورود هزاران متر مکعب آب به شهر بوشهر و افزایش سطح آب های زیر زمینی و ایجاد باتلاق هایی در بعضی از قسمت های شهر مشکلات بهداشتی فراوانی را ایجاد نموده است[۶۱] . مناظر گنداب هایی که امروزه در قسمت هایی از شهر به چشم می‌خورد ، ناراحت کننده است و از این بابت مردم متحمل خساراتی خواهند شد . علاوه بر وضعیت شهر بوشهر ، مطابق با مقررات و ضوابط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می بایست فاصله ای بین ۳ تا ۵ کیلومتر از نیروگاه را تخلیه کرد .
۳-۲ ایمنی تأسیسات هسته ای
“
