۲-۴-۸-۲-چرخه های موسمی :
همه ی بازار ها تا حدی تحت تاثیر چرخه های موسمی سالیانه قرار دارند . چرخه موسمی گرایش برای حرکت در جهت معینی در زمانهای خاصی از سال است . در بازار حبوبات در مواقع درو کردن محصول قیمت به پایین ترین سطح میرسد که این به دلیل فراوانی محصول و عرضه ی زیاد آن است . برای مثال در بازار های حبوبات اکثر سقف های موسمی بین ماه های آوریل و ژوئن رخ میدهد و اکثر کف های موسمی بین آگوست و اکتبر اتفاق می افتد . یکی از معروف ترین الگو های موسمی الگوی موسمی شکست فوریه یعنی زمانی است که قیمت های حبوبات از دسامبر یا ژانویه تا ماه فوریه سقوط میکند.
۲-۴-۸-۳-چرخه های بازار سرمایه :
آیا می دانستید که قوی ترین دوره سه ماه در بازار سرمایه از نوامبر تا ژانویه است ؟ بعد از آن فوریه ضعیف تر است و بعد از آن در ماه های مارس و آوریل بازار مجدداً تقویت می شود و در ماه ژوئن بازار معمولاً آرام است و در ماه جولای بازار مجدداً تقویت می شود (شروع رالی صعودی سنتی تابستان) ضعیف ترین ماه سال سپتامبر است و قوی ترین ماه سال دسامبر میباشد.
البته ولی دقیقا در ایران هم به همین صورت می توان بازار را به دوره ها و چرخه های زمانی تقسیم نمود به صورت کلی در بازار سهام ایران شش ماهه اول سال بازار تقویت می شود و در شش ماهه دوم ضعیف میباشد ولی با کمی دقت می توان این دو چرخه را به چرخه های کوچکتر تقسیم نمود .
۲-۴-۸-۴-چرخه ی ریاست جمهوری:
یکی دیگر از چرخه های معروفی که بر رفتار بازار سرمایه تاثیر گذار است چرخه ی چهارساله میباشد که چرخه ریاست جمهوری نیز خوانده می شود به این دلیل که همزمان با دوره ی انتخابات ریاست جمهوری رخ میدهد . سال انتخاب معمولا سال پر بازده ای میباشد . سال های پس از انتخابات یعنی سال دوم و سوم معمولا کم بازده هستند سال قبل از انتخابات یعنی سال چهارم معمولا پربازده است (یوسفی اصل،۱۳۹۱، ۶-۲).
۲-۵-پیشینه تحقیق در سطح ملی
۲-۵-۱- پیشینه های مربوط به چرخه های تجاری
هاشم پور و هادیان (۱۳۸۲) تحقیق « شناسایی چرخه های تجاری در اقتصاد ایران » را با هدف استخراج اجزای روند بلند مدت ادوار اداری و تکانه های نا منظم از تولید ناخالص داخلی حقیقی ایران و شناسایی علل پیدایش ادوار تجاری در اقتصاد ایران انجام داده به منظور استخراج ادوار تجاری فرض شده داده های سالانه سری زمانی تولید ناخالص داخلی حقیقی ایران مجموع سه جزء روند بلند مدت ، نوسانات چرخه ای و حرکات نامنظم است . برای تفکیک این اجزا از فیلترهای دریک – پرسکات (HP) در دو مرحله استفاده شده که مرحله اول استخراج روند بلند مدت و مرحله دوم استخراج جزء چرخه ای باقی مانده است و به این نتیجه رسیدند که نرخ رشد بلند مدت تولید ناخالص داخلی در ایران در آغاز انقلاب و شروع جنگ (۵۶-۶۱) و سال های پایانی جنگ (۶۵-۶۷) منفی بوده و اقتصاد ایران هفتمین دوره تجاری را پشت سر گذاشته و با ورود به دوره رکود با هشتمین دوره تجاری رو به رو است که از اوایل سال ۸۰ شروع و تا سال ۸۳ ادامه مییابد.
طیب نیا و قاسمی (۱۳۸۵) در « نقش تکانه های نفتی در چرخه های تجاری اقتصاد ایران»، نقش تکانه های قیمتی نفت بر پیدایش چرخه های تجاری در اقتصاد ایران را بررسی نمودند و برای استخراج چرخه های تجاری سری زمانی، تولید ناخالص حقیقی ایران را به دو قسمت تجزیه کردند اول روند بلند مدت زمانی و دوم نوسانات چرخه ای و از فیلتر میان گذر BP و فیلتر دریک – پرساک (HP) استفاده کردند و دریافتند اقتصاد ایران به شدت تحت تاثیر تکانه نفتی است و فعالیت های اقتصادی کشور پس از اولین تکانه نفتی سال ۵۳ وارد نوسانات شدید رکود و رونق شده و تا پایان جنگ نوسانات شدید ادامه داشته است یعنی نفت در ایجاد رونق و رکود مؤثر بوده است.
در تحقیقی که محرابیان و همکاران (۱۳۸۶) در مورد « تاثیر نوسان های چرخه های تجاری بر رشد اقتصادی ایران» انجام دادند. هدف بررسی نظری ارتباط بین نوسانات چرخه های تجاری و رشد بلند مدت اقتصادی بود و سپس مطالعه مورد نظر به طور خاص برای ایران در سال های ۱۳۴۰ تا ۱۳۸۷ انجام شد و برای سنجش نوسان ها در چرخه های تجاری و نااطمینانی تورم از روش مدل های ناهمسانی واریانس شرطی (GARCH) استفاده شده و به منظور آزمون فرضیهها از آزمون هم انباشتگی و مدل (VECM) برآورده شده و نتایجی به شرح زیر به دست آوردند زیرا در ایران نوسانات در رشد تولید به نااطمینانی در تولید انجامیده و باعث کاهش سرمایه گذاری و در نتیجه کاهش رشد اقتصادی در بلند مدت شده است.
طیب نیا (۱۳۸۹) در پژوهش « اندازه گیری چرخه های تجاری در ایران» به منظور شناسایی حقایق آشکار در مورد چرخه های تجاری و متغیرهای تاثیرگذار بر آن در دوره زمانی ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۲ با بهره گرفتن از روش کتابخانه ای و داده های بانک مرکزی نتیجه گرفته شد که ایران هفت دوره تجاری را پشت سرگذاشته است که ۱۷ سال آن رونق و ۱۵ سال آن رکود بوده و دوره های رونق از تندی بیشتری نسبت به دوره های رکود برخوردار بوده اند اما نوسان دوره های رکود از رونق بیشتر بوده است.
پور حیدری و عالی پور (۱۳۹۰) در مقاله ای با عنوان « بررسی ارتباط بین داده های حسابداری با چرخه های تجاری در بورس اوراق بهادار تهران» در بین ۲۵۳ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که مربوط به ۲۹ صنعت مختلف چرخه ای و غیر چرخه ای بوده اند یک تحقیق شبه تجربی از نوع پس رویدادی و با هدف کاربردی انجام دادهاند و دریافتند که در ارتباط معناداری بین برخی داده های حسابداری و چرخه های تجاری وجود دارد و بین برخی دیگر از متغیرها (متغیر کل دارایی) و چرخه های تجاری، هیچ ارتباط مشاهده نشد. ارتباط داده های حسابداری و چرخه های تجاری، تحت تاثیر اندازه شرکت و چرخه ای یا غیر چرخه ای بودن شرکت ها است.
در سال ۱۳۹۱ خدامی پور و همکاران در پژوهشی با عنوان « بررسی رابطه محافظه کاری و رابطه ارزشی سود با چرخه تجاری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» ارتباط محافظه کاری و رابطه ارزش سود با چرخه تجاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را، در سال های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۸ بررسی نموده و ۱۴۶ شرکت را ازروش حذف سیستماتیک انتخاب نمودند؛ آن ها برای گردآوری داده ها از روش اسناد کاوی، یعنی بورس و بانک اطلاعاتی رهاورد نوین و نرم افزار تدبیر پرداز استفاده و برای سنجش محافظه کاری از مدل باسو و فرضیهها از طریق رگرسیون خطی چند متغیره آزمون شده و دریافتند که رابطه محافظه کاری و رابطه ارزشی سود جاری در طول دوره های رکود اقتصادی بالاتر است اما رابطه ارزشی سود مورد انتظار آتی در طول دوره های رونق بیشتر است.