به نظر میرسد اینترنت با محیطی جذاب وچند بعدی مانند بازی کردن، چت کردن، میتواند افراد را به سمت نشانههای پاداش و جستجوی سرگرمی سوق دهد.
در تبیین یافتههای پژوهش حاضر، پژوهشهای (فرانکن و همکاران، ۲۰۰۶، هانت و همکاران، ۲۰۰۸، کیمبرل و همکاران، ۲۰۰۷) نشان میدهند که یکی از عوامل تداوم بخش سوء مصرف مواد، اشتیاق کنترل ناپذیر افراد به مصرف مواد مخدر است. بنابراین هرچه سیستم فعال ساز رفتاری حساسیت بیشتری داشته باشد، اشتیاق افراد به مصرف مواد مخدر و تلاش برای دستیابی به آن افزایش خواهد یافت(فرانکن، ۲۰۰۲).
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
و از آنجا که شواهد حاکی از این امر است که افراد به صورت عادی قادر به درک هیجانات و مکانیسمهای کنترل آن نیستند اما زمانی که این مکانیسمها شناخته شوند و رفتارهای هیجان محور مرتبط با آن مشخص شوند قادر به مدیریت آن خواهند بود. از طرف دیگر نامگذاری این احساسات به شناخت عملکرد آن و به خصوص کسب مهارتهای کنترل هیجانی کمک مینماید که این موارد در پیشگیری از رفتارهای مخرب چون سوء مصرف مواد مؤثر است( آژین،۲۰۰۳، به نقل از حیدری و همکاران،۱۳۹۱) به نظر میرسد شناخت این عوامل در نشانگان اعتیاد به اینترنت نیز موثر باشد.
۵-۱ نتیجه گیری کلی
با توجه به هدف کلی تحقیق که بررسی رابطه ابرازگری هیجانی ، کنترل هیجانی و سیستم های مغزی رفتاری با نشانگان اعتیاد به اینترنت بود ، نتایج پژوهش نشان داد که:
نشانگان اعتیاد به اینترنت با سیستم فعال ساز رفتاری رابطه مثبت معنی داری دارد و با متغیرهای سیستم بازداری رفتاری و کنترل هیجانی رابطه منفی معنی داری دارد. همچنین بررسی نتایج بین نشانگان اعتیاد به اینترنت و ابرازگری هیجانی رابطه معنی داری نشان نداد.
هریک از متغیرهای کنترل هیجانی و سیستم فعالساز رفتاری و بازداری رفتاری در افزایش اعتیاد به اینترنت و شدت آن تاثیر گذار بوده و در دید کاربردی میتوان با در نظر گرفتن متغیرهای زیستی در
جهت پیشگیری از آسیب های روانی و شناسایی افراد در معرض آسیب نشانگان اینترنت گام مهمی نهاد و همچنین این پژوهش نشان دادکه کسانی که برهیجانات خود کنترل دارند صرف نظر از دیگر فاکتورهای موثر مقاومت بیشتری در مقابل نشانگان اعتیاد به اینترنت خواهند داشت و همچنین سیستمهای مغزی رفتاری افرادی که اعتیاد بیشتری به اینترنت دارند نسبت به افرادی که نمره نشانگان اینترنت در آنها پایین تر است، متفاوت میباشد و سیستم مغزی رفتاری نیز عامل موثری در شیوع نشانگان اعتیاد به اینترنت میباشد. و در مجموع این متغیرها ۱۳ درصد، تغییرپذیری نشانگان اعتیاد به اینترنت را پیش بینی میکنند. به هر حال پدیدهی اعتیاد به اینترنت همزمان با افزایش دسترسی روزانه مردم به منابع روی خط شایع تر میشود. شبکه جهانی وب سرگرم کننده، اطلاع دهنده ومفید است. اما برای بسیاری از افرادی که به آن اعتیاد دارند نوع این استفاده در حال تبدیل شدن به آسیبها ونابهنجاری های روانی و رفتاری است.
۵-۲ محدودیتهای پژوهش
این پژوهش نیز مانند اکثر پژوهشهای علوم رفتاری با محدودیتهایی همراه بود، که شناخت آن برای پژوهشهای بعدی و تلاش برای کاهش یا رفع این محدودیتها منطقی به نظر میرسد، یکی از این محدودیتها مقطعی بودن این پژوهش میباشد که در مطالعات آینده برای روشنی بیشتر پیشنهاد میشود مطالعات طولی در این زمینه انجام بگیرد. درنهایت باید خاطر نشان کرد، این پژوهش بر روی گروهی از دانش آموزان مدارس کرج انجام شد. تعمیم یافتهها به جامعه عمومی برپایه یافته های حاصل از این پژوهش باید با احتیاط انجام شود. یکی دیگر از محدود یتهای این پژوهش اجرای آن در میان جمعیت بهنجار (یعنی افرادی که لزوما اختلال روان شناختی ندارند ) است که موجب میشود تعمیم آن به جامعه بالینی با محدودیتهایی همراه باشد. خاص بودن نمونه پژوهش (دانش آموزان دختر ) دیگر محدودیت این پژوهش است که تعمیم نتایج را به جوامع دیگر مشکل میسازد.
۵-۳ پیشنهادهای پژوهشی
نتایج حاصل از این مطالعه این نکته مهم در بردارد که با توجه به نقش سیستم فعالسازی رفتاری و کنترل هیجان و همچنین سیستم حساسیت بازداری رفتاری به عنوان عامل قوی پیش بین کننده نشانگان اعتیاد به اینترنت، نه تنها در مدارس بلکه دانشگاه و دیگر مجامع عمومی و نه تنها در نوجوانان بلکه در بزرگسالان و دیگر اقشار جامعه به نقش این عامل توجه شده و پیشنهاد میشود در آینده چنین مطالعاتی در مورد جمعیتهای دیگر و در مورد مردان به عمل آید.
۵-۴ پیشنهادات کاربردی
با توجه به این نتایج میتوان افرادی را که دارای ویژگی های روان شناختی آمادگی برای اعتیاد به اینترنت دارند را تشویق به شرکت در جلسات مشاوره نموده و ضمن ایجاد بینش نسبت به چنین آمادگی شخصیتی و هیجانی، آنها را با پدیده اعتیاد به اینترنت و زیان های آن آگاه ساخته و توصیههایی مبنی بر استفاده محدود از اینترنت به آنها داشت. در برنامه درمانی علاوه بر کار کردن روی شناختها و هیجان ها، به بررسی و تعدیل تاثیر این عامل سرشتی پرداخته شود پژوهشهای بیشتر و تحقیقات کاربردی بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.
منابع و مأخذ
منابع فارسی
– اتکینسون،ریتال.ال وهمکاران.(۱۳۸۴).زمینه روانشناسی، رفیعی وهمکاران،تهران،ارجمند،چاپ پنجم،جلد دوم، ص ۵۱ و ۵۲٫
– اسلامى، احمد على؛غفرانى پور، فضل اله؛غبارى، بناب باقر؛شجاعى زاده، داود؛امین شکروى، فرخنده؛ قاضى طباطبایى، محمود.(۱۳۸۹).یک الگوى نظرى مبتنى بر نظریه رفتار مشکل براى تبیین رفتارهاى مشکل، تمرکز بر نقش میانجى عوامل روانى، اجتماعى، فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعى.ص ۶۴-۶۱
-امیدوار،احمد و صارمی، علی اکبر.(۱۳۸۱). توصیف، سبب شناسى، پیشگیرى، درمان و مقیاس هاى سنجش اختلال اعتیاد به اینترنت. مشهد ،تمرین
– انجمن روانپژشکی آمریکا .(۱۳۹۳). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ،ویراست پنجم، ، ترجمه یحیی سید محمدی ،تهران ، نشر روان (تاریخ انتشار به زبان اصلی ،۲۰۱۳)
– آزادفلاح،پ.دادستان،پ.(۱۳۷۹). سیستم های مغزی رفتاری ساختارهای زیستی شخصیت، مجله روانشناسی، دوره ۴، شماره ۱، ص ۶۳-۸۲٫
– آقا دلاورپور، م؛سلطانی، م. ؛ حسین چاری، م.(۱۳۸۷). پیش بینی بهبودی یا بازگشت به سوء مصرف مواد مخدر برپایه هوش هیجانی و رویارویی مذهبی. مجله روانپزشکی و روا نشناسی بالینی ایران ۱۴(۳) ص۳۰۷ – ۳۱۵
– آقابابایی، ع؛ جلالی، د؛ باقری، س.(۱۳۸۷). مطالعه عوامل مؤثر بر استفاده جوانان از اینترنت: تحلیلی بر نتایج پیمایشی در استان چهارمحال بختیاری، مجله جهانی رسانه-نسخه فارسی، ۶، ۵۵-۴۹٫
– باباپور ،رحیم داداش زاده ، رحیم ، طوسی ، فهیمه .(۱۳۹۰). مقاله مقایسه سیستم مغزی رفتاری افراد سیگاری و غیر سیگاری ، فصلنامه پژوهش نوین روانشناختی ، سال ششم ، شماره ۲۳ تابستان.
– بخشی پوررودسری،ع.،علیلو، م.،وایرانی، س. س.(۱۳۸۷). مقایسه ویژگی ها و اختلا لهای شخصیت و راهبردهای مقابله ای معتادان خودمعرف و گروه بهنجار. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی(۱۴ ،۳)،۲۹۷ – ۲۸۹٫
– بهرامی، فاطمه؛آتش حمیدپور،سیدحمید.(۱۳۸۱).رابطه بین هیجان و اعتیاد تعاملی همسو و یا تقابلی ناهمسو. همایش سراسری اعتیاد چالش ها و درمانها.
– بهرامی، فاطمه؛ محمودی، افروز.(۱۳۸۶).تأثیر هیجانات القاءشده مثبت و منفی بر نگرانی و نشخوار فکری ناشی از هیجانات منفی القاءشده قبلی ، تازه های علوم شناختی، سال۹، شمارۀ ۲ ، ۷۶ – ۶۹
– پورکرد، مهدی؛ابوالقاسمی ،عباس.(۱۳۹۲). بررسی ارتباط تکانشوری، سیستمهای بازداری و فعالسازی رفتاری با گرایش به سوء مصرف مواد در نوجوانان ،فصلنامه علمی پژوهشی/سال دوم،شماره۲ تابستان
– پورمحسنی ،کلوری فرشته؛ حق شناس ،آزاده؛ اسدی ،صبا.(۱۳۹۰) . تازه های علوم شناختی، سال۱۳ ، شماره۲
– پورمحمدرضای تجریشی،م؛میرزمانی بافقی،م .(۱۳۸۶). ارتباط بین فعالیت سیستمهای مغزی رفتاری، حمایت اجتماعی و افسردگی فصلنامه رفاه اجتماعی ۷(۲۶)،ص ۲۴۵- ۲۲۳٫
– تمنایی فر،محمدرضا؛صدیقی ارفعی ،فریبرز؛گندمی، زینب .(۱۳۹۱). رابطه اعتیادبه اینترنت با ویژگی های شخصیتی دانش آموزان مقطع متوسطه،مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان،دوره۱۴، شماره ۱٫ص ۶۷-۶۹
– جدیدی وبهاری.(۱۳۸۷). مقایسه ویژگیهای شخصیتی افرادوابسته مواد مخدرو وابسته به اینترنت ، فصلنامه اندیشه های تازه درعلوم تربیتی،سال سوم،شماره سوم. ص۴۶و۵۶
– جعفری، نسیم؛ فاتحی زاده، مریم.(۱۳۹۰). پیش بینی اعتیاد به اینترنت بر پایه هوش هیجانی در دانشجویان دانشگاه اصفهان ،دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی ،سال دوازدهم، شماره ۳، پاییز ، (پیاپی۴۵) ص۷۹-۸۴
– جلالی، عزیزالله؛آقابابایی ،داریوش؛ باقری ، سهیلا. (۱۳۸۶). مطالعه عوامل موثر بر استفاده جوانان از اینترنت: تحلیلی بر نتایج یک پیمایش در استان چهارمهال و بختیاری، پاییز
– جنا آبادی ،حسین . (۱۳۸۸ ). بررسی رابطه ای خود آگاهی هیجانی و کنترل تکانه از مولفه های هوش هیجانی با استعداد اعتیاد دانش آموزان مسیر دوره متوسطه .پژوهش نامه مطالعات روانشناسی تربیتی ، شماره نهم ، بهار و تابستان
– جنگی قوجه بیگلو ،شهلا؛نریمانی، محمد ؛ جانی ستاره ؛ پور اسمعلی اصغر.(۱۳۹۲). نقش سیستمهای مغزی-رفتاری در پیشبینی کیفیت زندگی و راهبردهای مقابلهای در بیماران مبتلا به سرطان، ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه- سال هفدهم، شماره دوازدهم، اسفند
حسنی ، جعفر ؛یزدی بیتا ،بمانی.(۱۳۹۴).رابطه سبک های ابرازهیجان با ریخت شخصیتی D، مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی ،دوره ۲۵ ، شماره۲، تابستان ، صفحات ۱۴۱ تا ۱۵۰
– حیدری ،ناصر؛ تقی پور،ابراهیم؛خدابخشی کولایی، آناهیتا؛ مصلی نژادر، لیلی.(۱۳۹۲). ابطه سبک کنترل هیجانی و تابآوری در برابر مصرف مواد مخدر دردانش آموزان پسر دبیرستانی،مقاله پژوهشی مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان،دوره دوازدهم،آبان،ص۵۹۹-۶۱۰
– خانجانی، زینب ؛اکبری، سعیده.(۱۳۹۰). هیجان خواهی و وابستگی نوجوانان به اینترنت، فصلنامه علوم تربیتی ، سال پنجم شماره ۲۰ زمستان ،ص ۷۵ – ۶۳ .
– خدایی،علی؛عبداللهی ،محمدحسین؛فراهانی ،محمدنقی؛رمضانی ،ولی الله .(۱۳۹۰). پنج عامل شخصیت و هوش هیجانی در مردان معتاد وغیرمعتاد، مجلۀ روانشناسی ۵۷/ سال پانزدهم، شماره ۱ .
– خسروی کبیر، زهرا؛موسوی ،سیدولی الله؛آقایوسفی، علیرضا .(۱۳۸۸). مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان،دورههجدهم،شماره۷۰٫
– خطیب زنجانی ،نازیلا؛آگاه هریس، مژگان .(۱۳۹۳). شیوع اعتیاد به اینترنت دردانشجویان پیام نور استان سمنان،دوره۵٫
– خواجه موگهی، ناهید؛علاسوند،مریم .(۱۳۸۹). بررسی متغیرهای شخصیتی پیش بینی کننده اعتیاد به اینترنت، مجله علمی پزشکی، دوره ۹، شماره ۴،ص۳۶۰-۳۶۴
– درگاهی ،حسین؛ رضوی ،سیدمنصور .(۱۳۸۶). بررسی اعتیاد به اینترنت درساکنین منطقه ۲ شهر تهران،فصلنامه پایش .د۶، ش۳، صص ۲۶۵ -۲۷۲
دادی پور، سکینه؛ زارع، فاطمه؛ عبدالرضایی، زرندی فائزه ؛ قنبر نژاد ،امین؛حسن زاده، رمضان؛صفری مراد آبادی، علی .(۱۳۹۳). بررسی اعتیاد به اینترنت و عوامل مؤثر بر آن در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، مجله تحقیقات نظام سلامت /سال دهم/شماره سوم/ پاییز ۳۱۳۱
– رفیعی نیا،پروین .(۱۳۸۰). رابطه سبکهای ابراز هیجان با سلامت عمومی در دانشجویان،پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس .
– زربخش بحری،ب.رشیدی،م و خادمی، م.(۱۳۹۲). تنهایی و اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان ،فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت. ۲(۱)، ۳۸-۳۲٫
– سرمد ،زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه.(۱۳۸۵).روش-های تحقیق در علوم رفتاری، چاپ دوازدهم، تهران، انتشارات آگاه.
– شادور، لیلا؛ پاشا ،رضا .(۱۳۹۴). بررسی مقایسه ای سلامت روان در دانش آموزان دختر متوسطه معتاد و غیر معتاد به اینترنت در شهرستان ،مجله علوم پزشکی صدرا،دوره ۳،شماره ۲،صفحات ۱۱۹تا۱۳۰
– شاهقلیان، مهناز؛ مرادی، علیرضا؛ و کافی، سید موسی. (۱۳۸۶) . رابطه آلکسی تیمیا با سبک های ابراز هیجان و سلامت عمومی در دانشجویان ، مجله روانپزشکی و روان شناسی بالینی ایران. سال سیزدهم، شماره ۳، پاییز ۱۳۸۶ ، ۲۳۸-۲۴۹