اولاً: به وسیله شکار کردن دانش میتوانند یک سیستم خبره ویا پشتیبان تصمیم گیریرا ایجاد کنند؛ ثانیاًً: کمک میکند که افراد با تخصص های ویژه در جریان فعالیت یکدیگر قرار گیرند و امکان ارتباط سریع آن ها را فراهم میکند.
فناوری اطلاعات به شیوه های مختلفی بر مدیریت دانش تاثیر میگذارد از جمله:
-
- جمع آوری سریع، ذخیره سازی و تبادل دانش را به گونه ای تسهیل میکند که در گذشته به هیچ وجه امکان پذیر نبوده.
-
- موجب ادغام و انسجام اجزاء مختلف دانش می شود که به صورت جزء به جزء جریان دارند. این انسجام موجب از بین رفتن موانع موجود در ارتباطات بخش های مختلف سازمان می شود.
- موجب تقویت همه روش های تسخیر، انتقال، ذخیره و کاربرد دانش می شود (رابینز، ۱۳۷۶).
با تمامی این تفاسیر باید متذکر شویم که سازمان های دانش بنیان الگوی منحصر به فردی ندارد. مدیران دانش باید ساختاری را توسعه دهند که بیشترین تناسب را با نیروی انسانی، مهارت، فناوری، مأموریت و فرهنگ سازمانشان داشته باشد.
۲-۴- سازمانهای آموزشی در پرتو مدیریت دانش
حرکت به سوی جامعه مبتنی بر دانش مقوله ای است که امروزه همه جا مورد بحث واقع می شود ظهور و بروز فناوری، ارتباطات و نفوذ آن بر تمامی ابعاد زندگی بشر، پارادایم های جدیدی پیش روی همگان قرار داده است و زندگی بشر را متحول ساخته است و سازمانها نیز از این امر مستثنی نیز در عصر تحولات روز افزون و شتابان به منظور کسب مزیت رقابتی و جهت ادامه حیات و مقابله با شرایط متغیر محیطی به استفاده از ابزارهای مدیریتی نوین، کلینیک ها و اصول رو آورده اند. چنان چه سازمان بتواند این عوامل محیطی را شناسایی و کنترل کند بهتر میتواند به حیات و بقای خود تداوم بخشند اما امروز محیط سازمانها به لحاظ تحولات علمیو فناوری روز به روز بی ثبات تر و پیچیده تر میشوند و حیات سازمانها را تهدید میکنند در چنین شرایطی سازمانهایی موفق و کامیاب هستند که ضمن کسب دانش و مدیریت آن و آگاهی وسیع از عوامل محیطی ، حفظ بقا و حیات خود، زمینه رشد و پویایی و افزایش عملکرد سازمان را بهبود و ارتقا بخشند که یکی از راه های تحقق این امر مقوله مدیریت دانش است (رحیمی ، ۱۳۸۶).
در واقع دانش و سرمایه فکری و مدیریت آن پایه و اساس شایستگی های اصلی و نیز راهبردی برای عملکرد بهتر در سازمان و بخصوصی سازمانهای آموزشی میباشد و در دستیابی به مزیت رقابتی پایدار هم توجه به دانش موجود استفاده مؤثر از آن و هم ایجاد ساختاری برای استفاده از دانش نوین اهمیت بسیار دارد. سازمان باید به این امور توجه داشته باشد زیرا ممکن است مدیریت دانش همچون یک استراتژی کاری همزمان در کل سازمان عمل نماید و ابزار پیشرفت برنامه کلی یک سازمان محسوب شود این ابزار در سازمان قدرت ایجاد میکند تا چالش ها را مرتفع سازد.
دراکر[۲۲] عقیده دارد«راز موفقیت سازمانها در قرن ۲۱ همان مدیریت دانش است » بنابرین در سازمانهای هزاره سوم اجرای مدیریت دانش ضروری شده و مؤسسات باید برنامه ریزی و برای اجرای آن اقدام کنند. (برگرن،۱۳۸۶).
با چنین اوضاعی سازمانها نبایستی در انتظار موج باشند بلکه باید خود منبع موج و تحول گردند و در جهت بهبودی خود بکوشند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای جدید تمدن امروز باشند در برنامه چهارم توسعه اجتماعی و اقتصادی ایران، عنصر دانایی به عنوان رکن اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی معرفی شده است در نظام های توسعه این مبتنی بر دانش، مدیریت دانش به عنوان عنصر کلیدی در پیشرفت و موفقیت تلقی میشوند و سازمانهای آموزشی در هر دوره ای از تاریخ در ایجاد دانش نقش عمده ای ایفا کردهاند به جهت ماهیت سازمانهای آموزشی به عنوان سازمان های یادگیرنده و دانش مدار به تشریح این سازمانها، اهمیت دانش در آن ها چالش ها و چگونگی اجرای هر چه بهتر مدیریت دانش در سازمان های آموزشی خواهیم داشت.
۲-۴-۱- سازمان یادگیرنده
سازمان یادگیرنده در طول زمان می آموزد، تغییر میکند و عملکرد هایش را متحول میسازد زمانی می توان ادعا کرد که سازمان، یادگیرنده است که بتوان از طریق فرایند ارتباط دامنه رفتارهایش را تغییر داده و بهبود بخشند درسازمانیادگیرنده کارکنان بلند پرواز می آموزند نتایجی را خلق کنند که آرزو میکنند در سازمان یادگیرنده(تنها وسیله حفظ مزیت رقابتی) توانایی یادگیری سریع تر از رقبا است.
سازمانهای یادگیرنده را به تعبیری سازمانهای دانش آفرین مینامند سازمانهایی که در آن ها خلق دانش و آگاهی جدید،ابداعات و ابتکارات یک کار تخصصی و اختصاصی نیست بلکه نوعی رفتار همگانی است؛ روشی که همه اعضای سازمان بدان عمل میکنند. به عبارتی سازمان دانش آفرین سازمانی است که هر فردی در آن انسان خلاق و دانش آفرین است. در این سازمان تفکر، بحث های جمعی و کشف نظریات و افکار نو تشویق میشوند و نوآوران پرورش مییابند. (الوانی، ۱۳۷۹).
درسازمانهاییادگیرنده افراد به طور مستمر در حال توسعه ظرفیت ها و قابلیت های خود جهت تحصیل نتایجی هستند که به واقع طالب آن میباشند جایی که الگوهای تازه فکر کردن پرورش مییابند؛ محلی که خواسته ها و تمایلات گروه ها محقق می شود؛ و مجموعه هایی که در آن افراد پیوسته می آموزند که چگونه با یکدیگر بیاموزند.
۲-۴-۲- اهمیت دانش در سازمان های آموزشی
دانش همواره مهم بوده و هست اما درحال حاضر مهمتر و جالبتر شده است و آن ناشی از اعمال قدرت دانش برای کسب مزیت رقابتی نهایی است. سازمان های بزرگ اقتصادی و علمی دانش را به عنوان مزیت رقابتی نهایی برای سازمان های جدید و کلید پیروزی آن ها بیان کردهاند و استدلال میکنند که دانش تنها منبعی است که مشکل یا حتی غیر ممکن است که تقلیل و کپی شود لذا مالک آن دارای یک کالای منحصر به فرد و فی نفسه است. بدیهی است چنین منبعی باید محافظت ، بهسازی و اداره شود و ازهر تکنیک و روشی که رشد و اشاعه ی بهتر آن را فراهم کند استفاده شود و از اداره آن به وسیله شانس جلوگیری شود.
امروزه تمامی سازمانهای کوچک و بزرگ نیازمند پیاده سازی مدیریت دانش هستند تا از گردونه رقابت عقب نمانند؛ لذا انعطاف پذیری و عکس العمل سریع در برابر شرایط متغیر محیطی و استفاده بهتر از منابع انسانی و دانش موجود نزد آن ها و هم چنین اتخاذ تصمیمات بهتر، دستاوردهای مدیریت دانش برای سازمانهای امروزی است.